Galatasaray, 119. kuruluş yıl dönümünü kutluyor.
Galatasaray Spor Kulübü, köklü geçmişine 1481 yılına, Galatasaray Lisesi’ne kadar uzanan bir yolculuğun mükafatı olarak 119. yılını kutlamakta.
II. Beyazıt tarafından devlet adamları yetiştirmek amacıyla kurulan Galatasaray Lisesi, kuruluş yeri olan “Galata Sarayı” ismini taşımaktadır. Okul, 1 Eylül 1868’de Sultan Abdülaziz’in döneminde modern bir yapıya kavuşarak, Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk sportif faaliyetlerin başlamasına zemin hazırladı. Bu dönemde beden eğitimi dersleri, cimnastikçi Monsieur Curel tarafından müfredata dahil edildi.
Curel’in ardından Galatasaray Lisesi’nde beden eğitimi alanında çalışan eğitmenler arasında M. Moiroux, Signor Martinetti ve Stangali, çeşitli disiplinlerle öğrencileri tanıştırdılar. Zamana bağlı olarak Faik Üstünidman, Binbaşı Mazhar Kazancı, Abdurrahman ve Ahmet Robenson kardeşler de okula izcilik, tenis ve hokey gibi sporlara katkıda bulundu. Öğretmen Faik Üstünidman, öğrencilerin futbol sporuna yönelmelerini sağladı.
1900’lü yılların başlarında İstanbul’da futbol, özellikle yabancılar arasında popülerlik kazanmaya başlamıştı. Galatasaray Lisesi’nde de bu eğilim giderek yaygınlaştı.
Kulübün kurucusu ve ilk başkanı Ali Sami Yen, “Ellinci Yıl” adlı kitabında, kulübün kuruluş hikayesini, “1 Teşrin 1905’te, mektebin 5. sınıfında edebiyat öğretmenimiz Mehmet Ata Bey’in dersi sırasında birkaç arkadaşımızla, Galatasaray’da bir futbol kulübü kurmaya karar verdik.” şeklinde anlatmaktadır.
Ali Sami Yen, “Maksadımız, İngilizler gibi toplu bir şekilde oynamak, bir renge ve bir isme sahip olmak ve Türk olmayan takımları yenmek.” sözleriyle kulübün ideallerini özetlemiştir. Öncelikle “Gloria” (Zafer) ya da “Audace” (Cesaret) isimleri önerilmiş olsa da, neticede kulübün adı Galatasaray olarak belirlenmiştir.
Galatasaray Spor Kulübü, 1 Teşrin 1905’te resmi olarak kuruldu ancak yasal kayıtlara 1 Eylül 1913’te geçirilmiştir. O dönemde Osmanlı İmparatorluğu’nda dernekler yasası bulunmadığından, kulüp resmi tescil olanağını bulamamıştır. 1912’de çıkarılan Cemiyetler Kanunu ile kulüp yasal kimlik kazanmıştır.
Kurucu üyeler, üye listeleri güncellenmesi sonucunda 1 Eylül 1913’te yeniden düzenlenmiş ve şu şekilde sıralanmıştır:
1- Ali Sami Yen
2- Asım Sonumut
3- Emin Bülend Serdaroğlu
4- Celal İbrahim
5- Bekir Sıtkı Bircan
6- Reşat Şirvanizade
7- Refik Cevdet Kalpakçıoğlu
8- Abidin Daver
İlk Maç
10 Kasım 1905’te Kadıköy’de Galatasaray Futbol Takımı ilk maçına çıkmıştır. İlk Türk futbol takımı olarak sınıflandırılan sarı-kırmızılı ekip, ilk karşılaşmasını o dönemdeki Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı’nın bulunduğu alanda, Kadıköy Faure Mektebi ile oynayarak 2-0 galip gelmiştir.
Renkleri ve Logosu
Galatasaray Spor Kulübü’nün başlangıçtaki renkleri “Türkçülük” sembolü olarak kırmızı-beyaz olarak belirlenmiştir. Ancak yasaklar nedeniyle kısa bir süre sarı-siyah renkler de kullanılmış, sonunda kulüp mevcut renklerine kavuşmuştur. Ali Sami Yen, bu renklerin nasıl seçildiğini “Bahçekapı’daki bir dükkanda zarif iki yün kumaş bulduk. Koyu bir kırmızı ve turuncuya çalan bir sarı rengin birleşimi, bir saka kuşunun başı ve kanadındaki renk güzelliğine benziyordu.” ifadesiyle açıklamıştır.
Kulübün ilk logosu, 1923 yılında Galatasaray Lisesi 1. sınıf öğrencisi Ahmet Ayetullah tarafından çizilmiş ve 18 yıllık bir süre zarfında 1923’teki kongrede resmi olarak kabul edilmiştir.
Gazi Büstü
İstanbul Ligi gibi liglerde zafer kazanan Galatasaray, Mustafa Kemal Atatürk dönemi sırasında, adına düzenlenen tek kupayı müzesine götürmüştür. 1928 yılında Galatasaray ve Fenerbahçe arasında gerçekleştirilen maç sonucunda kazanan tarafa verileceği belirtilen Gazi Büstü isimli kupa, tarihsel bir öneme sahiptir.
10 Ağustos 1928’de, Galatasaray ve Fenerbahçe yedek takımları Taksim Stadyumu’nda karşı karşıya gelmiş ve as takımların maçı 3-3 berabere sonuçlanmıştı. Muslihittin Peykoğlu’nun yönetimindeki bu müsabakadan sonra oynanan maçta Galatasaray, 31 Ağustos 1928’de 4-0 galip gelerek Gazi Büstü’nün sahibi olmuştur.
38 Başkan Görev Yaptı
Galatasaray Kulübü, 1905 yılından itibaren Ali Sami Yen’in liderliğinde başlayarak şu ana kadar toplamda 38 farklı başkan tarafından yönetilmiştir. Mevcut başkan Dursun Özbek ile birlikte kulüp tarihindeki başkanlık dönemi 118 yıla ulaşmıştır.
Futbol Şampiyonluklarında Rakipsiz
Galatasaray, futbol branşında Türkiye’nin en başarılı kulübü olarak dikkat çekmektedir. 1959 yılından itibaren Süper Lig’de tam 24 kez şampiyonluk yaşamıştır ve bu süreçte en yakın rakibi Fenerbahçe’den 5 şampiyonluk öndedir. Türkiye Kupası’nda ise 18 finalde 23 kez mücadele ederek en çok kazanan takım unvanını taşımaktadır.
Futbolda Türkiye’nin Tek Avrupa Şampiyonu
Galatasaray, Türk futbol tarihinin en önemli başarılarından birine imza atmıştır. 1999-2000 sezonunda UEFA Kupası’nı kazanarak, bu başarıyı yanı sıra 2000-2001 sezonunda UEFA Süper Kupa’yı almayı da başarmıştır.
Diğer Branşlardaki Başarılar
Sarı-kırmızılılar, erkek basketbolda Türkiye Basketbol Ligi’nde beş, Türkiye Kupası’nda üç, Cumhurbaşkanlığı Kupası’nda iki zafer elde etmiştir. Kadın basketbolunda ise Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi’nde 13, Türkiye Kupası’nda 11 kez şampiyonluk yaşamıştır. Voleybol branşında Galatasaray erkek takımı, 4 kez, kadın takımı ise 8 kez İstanbul Bayanlar Voleybol Şampiyonası’nda zafer kazandı.
Galatasaray, şu anki aktif üye sayısının 31 Mayıs 2024 itibarıyla 11 bin 460 olduğunu ve 25 yılını tamamlayan 3 bin 107 üyenin divan kuruluna katılma hakkı kazandığını duyuruyor.