Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a yönelttiği kapsamlı sorularla son yıllarda uygulanan fiyat denetimlerini, kesilen idari cezaları ve bunların tahsilat süreçlerini gündeme getirdi. Gürer, denetim süreçlerinin ne kadar etkili olduğunu sorgularken, Bakan Bolat da yanıtlarında bu süreçlerde elde edilen sonuçları ve alınan önlemleri detaylı bir şekilde ele aldı.
Gürer’in soruları arasında, Ticaret Bakanlığı tarafından 2023, 2024 ve 2025’in ilk üç ayında yapılan denetimlerde uygunsuz bulunan işletmelere kesilen cezaların toplam tutarı, kaç kuruluşa ceza uygulandığı, ceza dağılımı ve en çok hangi ihlallerin ceza gerektirdiği gibi konular yer aldı. Ayrıca, fahiş fiyat uygulamaları için kesilen cezaların varlığı ve son beş yıl içinde ne kadar cezanın tahsil edilmediği de önemle dikkat çekti.
Bakan Bolat, toplamda 478,2 milyon TL idari para cezasının uygulandığını belirtti. 2023 yılından itibaren 108 binden fazla işletme ve 963 binden fazla ürünün denetlendiğini vurgulayan Bolat, sadece bu denetimler sonucunda 1.487 işletmeye ceza kesildiğini ifade etti. Gözlemlenen en yüksek ceza tutarlarının otomotiv sektöründe kaydedildiği, burada toplam 456,4 milyon TL ceza kesildiği bilgisi verildi.
Bakan, otomotiv sektörüne yönelik uygulanan cezaların, 66 işletmeye 285,5 milyon TL’si stokçuluktan olmak üzere kesildiğini belirtti. Aynı zamanda, emlak sektöründe 1.819 işletmeye 142,5 milyon TL, kuyum sektöründe ise 207 işletmeye 41,5 milyon TL ceza kesildiği bilgisi paylaşıldı. Genel olarak 2023 yılından itibaren 4.342 işletmeye toplamda 1 milyar 418 milyon TL’nin üzerinde ceza uygulandığı vurgulandı.
Bakan Bolat, son iki yılda kesilen cezaların toplamda 5 milyar TL’nin üzerinde olduğunu açıkladı. Tüketici haklarını koruma amacıyla yapılan denetimlerin önemini vurgulayan Bolat, tüketicilerin sözleşme, reklam ve haksız ticari uygulama yönünden denetimlerinin titizlikle yapıldığını kaydetti. Özellikle 2023 senesinde 106.973 firmanın denetlendiği ve 855 milyon TL’nin üzerinde ceza kesildiği ifade edildi.
Ayrıca, Bakanlığın cezaların tahsilat süreçlerini düzenli olarak yürüttüğünü belirtti. Cezaların Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde, vergi daireleri aracılığıyla tahsilatının yapıldığını söyledi. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile ilgili cezaların da uzlaşma kapsamına alındığı, böylece kamu alacaklarının kısa sürede tahsil edilmesi ve yargının iş yükünün azaltılması amaçlandığı aktarıldı.
Gürer, Bakan Bolat’ın açıklamalarına atıfta bulunarak, Ticaret Bakanlığı tarafından sağlanan bilgilerin kamuoyu için yetersiz ve şeffaflıktan uzak olduğunu dile getirdi. Denetimlerin sonuçlarının somut olarak kamuoyuna yansıtılmadığını ve ceza tahsilat oranları hakkında hiçbir bilgi verilmediği için şüphe oluştuğunu savundu. Ayrıca, fahiş fiyat artışlarını engellemeye yönelik alınan önlemlerin etkisiz kaldığı yönünde eleştirilerde bulundu.
Sonuç olarak Gürer, denetimlerin yüzeysel kalmaması ve sadece ceza uygulamalarıyla sınırlı kalınmaması gerektiğini vurguladı. Kamuoyunu tatmin edecek politikaların geliştirilmesi gerektiğine inanan Gürer, siyasi iktidarın mevcut serbest piyasa ekonomisi yaklaşımının vatandaşların mağduriyetini önleyici bir etki yaratmadığını belirtti. Bu çerçevede, halkın lehine bir yönetim anlayışının hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
