ABD ile İsrail arasındaki gerginlik devam etmekte.
Binyamin Netanyahu ile iletişimini giderek koparan Donald Trump, Orta Doğu turu sırasında yeni tutumunu net bir şekilde ortaya koydu.
Trump’ın Orta Doğu turu esnasında yaptığı açıklamalar ve İsrail’i ziyaret etmemesi, ‘İsrail bizim müttefikimiz değil’ ifadesini kullanan New York Times gazetesinin analiz yapması için bir zemin sundu.
İSRAİL’E UĞRAMADI
New York Times’ın ‘Trump Orta Doğu turunda Netanyahu’yu dışladı’ başlıklı analizine göre, Donald Trump’ın Orta Doğu politikaları, İsrail ve Başbakan Binyamin Netanyahu’yu giderek daha fazla dışlayarak bölgedeki dengeleri sarsıyor.
Trump’ın geçen hafta gerçekleştirdiği beş günlük Orta Doğu turu Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsarken, İsrail’i ziyaret etmemesi dikkatleri çekti.
Bu tur boyunca Trump, İran ve Yemen’de barış anlaşmaları müzakere etmeye çalıştı ve Körfez ülkeleriyle trilyon dolarlık ticaret anlaşmaları yapma hedefinde bulundu.
TRUMP İSRAİL’DEN GİDEREK UZAKLAŞIYOR
Analize göre, Trump’ın Suriye’nin yeni lideri Ahmet el-Şara ile el sıkışarak yaptırımları kaldırma sözü vermesi, İsrail yönetimini endişelendiren bir hamle oldu.
Bu adım, Trump’ın bölgedeki stratejisini ekonomik çıkarlar ve Körfez ülkeleriyle ilişkiler üzerine kurduğunun altını çizerken, İsrail’in tutumunu göz ardı ettiğini gösteriyor.
“UMUTSUZ BİR ÇIKMAZ”
Analizde yer alan bilgilere göre, eski İsrail büyükelçisi Itamar Rabinovich, Trump’ın İsrail-Hamas çatışmasına olan kayıtsızlığını “Netanyahu ve Hamas pozisyonlarından taviz vermiyor, bu umutsuz bir çıkmaz” sözleriyle dile getiriyor.
Trump, Gazze’deki Amerikan rehinesi Edan Alexander’ın serbest bırakılmasını, İsrail’in katılımı olmaksızın başardı ve Yemen’de Husi militanlarıyla ateşkes ilan etti; ancak bu ateşkes sırasında Husi füzesi, Ben Gurion Havalimanı’nı vurarak uçuşları haftalarca etkiledi.
Ayrıca Trump, İran ile nükleer tesislerine askeri müdahale gerektirmeyen bir anlaşma yapma isteğini dile getirdi. Bu tutum, Netanyahu’nun İran’a askeri müdahale çağrısına zıt bir yaklaşımı temsil ediyor.
“TRUMP, NETANYAHU’NUN KARARLARINI BEKLEMDEN HAREKET EDİYOR”
Netanyahu’nun eski danışmanı Nadav Shtrauchler, “Trump, Netanyahu’nun kararlarını beklemeden hareket ediyor, bu durum İsrail’de kaygı yaratıyor” dedi.
Analiz, Trump’ın artık İsrail’i Orta Doğu’da vazgeçilmez bir müttefik olarak görmediğini, bu duruma bağlı olarak Suudi Arabistan ve Katar’daki askeri üslerle (örneğin Doha’daki Al Udeid Hava Üssü) bölgedeki etkisini pekiştirdiğini ve Türkiye ile ilişkilerini güçlendirdiğini vurguluyor.
YILLARDIR SÜREN KOORDİNASYON BİTTİ
Riyad’daki konuşmasında Trump, “Orta Doğu’nun parlak geleceği”nden bahsederek bölgedeki “modern ve yükselen” liderleri övdü ve farklı milletler, dinler ve inançların bir arada yaşamasının önemini vurguladı.
Fakat bu süreçte, İsrail’in Gazze’deki saldırılarını arttırması dikkat çekti.
Trump, Gazze’deki açlık tehdidini kabul etmesine rağmen, Netanyahu bu konuyu önemsizleştirdi.
“NETANYAHU’NUN AZALAN KÜRESEL ETKİSİ”
İsrail medyası, Trump’ın tutumundan rahatsız olduğunu belirterek, “Trump tarafından dışlanan İsrail şaşkın ama sessiz” ve “Trump’ın soğukluğu: Netanyahu’nun azalan küresel etkisi” gibi manşetler attı.
Analiz, Trump’ın bu politikalarının Netanyahu’nun yönetim tarzını veya Hamas, İran, Suriye ve Yemen’le olan çatışmalardaki yaklaşımını değiştirme konusunda isteksiz olduğunu gözler önüne seriyor.