Küresel enerji yatırımlarının 2,2 trilyon dolarını, yenilenebilir enerji, nükleer enerji, şebekeler, depolama, düşük emisyonlu yakıtlar, verimlilik ve elektrifikasyon gibi temiz enerji teknolojileri oluşturacak. Geriye kalan 1,1 trilyon dolar ise fosil yakıt projelerine yönlendirilecek.
Bu yıl, temiz enerji yatırımlarının rekor seviyeye ulaşması beklenirken, toplam yatırım tutarının üçte ikisini teşkil etmesi öngörülüyor.
‘ELEKTRİK ÇAĞI’ YAKLAŞIYOR
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), bu durumun emisyonları azaltma çabalarının yanı sıra sanayi politikalarının artan etkisi, enerji güvenliği endişeleri ve elektrik tabanlı çözümlerin maliyet etkinliğini de yansıttığını belirtiyor.
Mevcut yatırım eğilimleri, dünya genelinde yeni bir ‘elektrik çağının’ kapıda olduğunu gösteriyor.
On yıl önce, fosil yakıtlara yapılan yatırımlar elektrik üretimi, şebekeler ve depolama yatırımlarından yüzde 30 daha fazlayken, bu yıl elektrik sektörü yatırımları, petrol, doğal gaz ve kömür yatırımlarından yüzde 50 daha yüksek olacak.
GÜNEŞ ENERJİSİ EN ÖNEMLİ YATIRIM KAYNAĞI
Temiz enerji yatırım kalemlerin incelendiğinde, güneş enerjisi 450 milyar dolarla en fazla yatırım alan kaynak olarak öne çıkıyor.
Son beş yıl içinde güneş enerjisine yapılan yatırım miktarının neredeyse iki katına çıkması bekleniyor.
NÜKLEER ENERJİ YATIRIMLARI 75 MİLYAR DOLARA ULAŞACAK
Nükleer enerji yatırımları son beş yılda yüzde 50 oranında bir artış göstermişken, bu yıl bu alandaki yatırımların 75 milyar doları bulması öngörülüyor.
Temiz enerji teknolojileri arasındaki şebeke yatırımlarının ise 400 milyar dolara ulaşacağı düşünülüyor; bu rakam, üretim ve elektrifikasyon yatırımlarının gerisinde kalacak.
Bu durum, elektrik güvenliği açısından endişe verici bir durumu işaret ediyor.
ŞEBEKE YATIRIMLARI ENGELLENİYOR
Elektrik güvenliğinin sağlanabilmesi için, şebeke yatırımlarının 2030’ların ilk yıllarına kadar üretim yatırımları ile eşit seviyeye ulaşması gerekiyor.
Fakat şebeke yatırımları, uzun izin süreçleri ve sınırlı tedarik zincirleri nedeniyle engelleniyor.
ÇİN LİDERLİĞİ KORUYOR
Çin, dünya genelindeki en büyük enerji yatırımcısı konumunu güçlendirmeye devam ediyor. Ülkenin küresel enerji harcamalarındaki payı, son on yılda yüzde 25’ten yüzde 33’e yükseldi.
Bu artış, güneş, rüzgar, hidroelektrik, nükleer, batarya ve elektrikli araçlar gibi geniş bir teknoloji yelpazesindeki yatırımlar ile destekleniyor.
KÖMÜR YATIRIMLARINDA ARTIŞ ÖNGÖRÜLÜYOR
Çin ve Hindistan, kömür kapasitesi yatırımlarını sürdürmekte. Geçen yıl, yaklaşık 100 gigavatlık yeni kömür santrali inşasına başlayan Çin’de, onaylanan yeni kömür santrali kapasitesi, 2015 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.
Kömür yatırımlarının bu yıl, 2024’e göre yüzde 4 artacağı öngörülüyor.
Diğer yandan, düşen petrol fiyatları ve azalan talep beklentileri nedeniyle bu yıl petrol yatırımlarında, salgın döneminden beri ilk kez bir düşüş bekleniyor.
Tahmin edilen yüzde 6’lık gerileme, özellikle ABD’de bu alandaki bazı harcamaların azalmasından kaynaklanacak.
ÇİN’İN ENERJİ YATIRIMLARI, AB VE ABD’NİN TOPLAMINA EŞİT
IEA Başkanı Fatih Birol, enerji dünyasının görünümünü etkileyen jeopolitik ve ekonomik belirsizlikler arasında ülkelerin ve şirketlerin kendilerini çeşitli risklerden izole etmeye çalıştığını ifade etti.
Enerji güvenliğinin, küresel yatırım artışlarının ana itici gücü olduğunu belirten Birol, “Bu yıl yatırım tutarının, rekor olan 3,3 trilyon dolara ulaşmasını bekliyoruz. Hızla değişen ekonomik ve ticari ortam, bazı yatırımcıların yeni enerji projeleri konusunda bekle-gör yaklaşımına girmesine yol açıyor; fakat mevcut projeler üzerinde henüz önemli bir etki görülmedi,” dedi.
Birol, Dünya Enerji Yatırımları raporunun ilk kez yayımlandığı 2015 yılında, Çin’in enerji yatırımlarının ABD’yi geçmeye başladığını hatırlatarak, “Bugün Çin, dünya çapında en büyük enerji yatırımcısı konumunda, Avrupa Birliği’nin (AB) iki katı kadar harcama yapıyor ve neredeyse AB ile ABD’nin toplamı kadar yatırım gerçekleştiriyor,” bilgisini paylaştı.
