Ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’den neredeyse bir haftadır haber alınamadı. Hamaney’in yokluğu İran’da soru işaretleri oluştururken Tahran’dan yetkililer, dini liderin İsrail suikastına karşı önlem olarak sığınakta tutulduğunu söyledi.
Dünyanın takip ettiği savaş…
İsrail’in İran’ın askeri ve nükleer hedeflerine yönelik saldırılarıyla başlayan savaş, 14’üncü gününde.
ABD’nin girişimiyle İsrail ve İran arasında ateşkes sağlanırken tüm dünya bir soruya kilitlendi: İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney nerede?
HABER ALINAMIYOR
İran’da kilit kararlarda son sözü söyleyen din lider Ali Hamaney, yaklaşık bir haftadır kamuoyu önünde görünmüyor ya da kendisinden haber alınamıyor.
Önceki gün İran devlet televizyonunun sunucusu, İran’da siyasi elitlerden sokaktaki insana kadar pek çok kişinin merak ettiği soruyu sordu.
İRANLILAR NEREDE OLDUĞUNU SORDU
Sunucu, Hamaney’in ofisinden bir yetkiliye “İnsanlar yüce lider için çok endişeli. Bize onun nasıl olduğunu söyleyebilir misiniz?” dedi.
İzleyicilerin de aynı şeyi soran mesajlar gönderdiğini belirtti.
Ancak Hamaney’in arşiv ofisinin başındaki Mehdi Fazaeli adlı yetkili, net bir yanıt vermedi.
“HEPİMİZ DUA ETMELİYİZ”
Fazaeli, “Hepimiz dua etmeliyiz. Yüce lideri korumakla yükümlü olan insanlar işlerini iyi yapıyorlar. İnşallah halkımız liderlerinin yanında zaferi kutlayabilir, Allah’ın izniyle.” dedi.
Hamaney, İsrail’in suikast tehditleri karşısında bir sığınakta saklanırken üç din adamını potansiyel halef olarak atadığı da öne sürülüyor.
“ÖLÜRSE TARİHİ BİR CENAZE OLUR”
İsrail ile savaş şiddetli şekilde devam ederken, yetkililerin bir sığınakta barındığını ve kendisine yönelik suikast girişimlerini önlemek için elektronik iletişimden kaçındığını söylediği Hamaney, kamuoyuna hiçbir açıklama yapmadı ya da mesaj yayınlamadı.
The New York Times’ın (NYT) haberine göre Khaneman gazetesinin genel yayın yönetmeni Mohsen Khalifeh, Hamaney’in günler süren yokluğunun onu seven herkesi çok endişelendirdiğini söyledi.
İki hafta önce düşünülemeyecek bir olasılığı kabul eden Khalifeh, Hamaney’in ölmesi halinde cenaze töreninin en görkemli ve tarihi olacağını dile getirdi.
KAÇAMAK CEVAPLAR VERDİLER
Üst düzey askeri komutanlar ve hükümet yetkilileri, son günlerde Hamaney ile görüşüp görüşmedikleri konusunda kaçamak cevaplar verdi.
Devrim Muhafızları Komutanı ve Hamaney’in üst düzey askeri danışmanı General Yahya Safavi’nin oğlu, siyasi analist Hamzeh Safavi, İran güvenlik yetkililerinin İsrail’in ateşkes sırasında bile Hamaney’e suikast düzenleyebileceğine inandığını söyledi.
Bu nedenle dış dünyayla sınırlı temas da dahil olmak üzere aşırı güvenlik protokolleri uyguladıklarını belirten Safavi, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan gibi diğer liderleri güçlendirerek ülkeyi bu krizden çıkarmak için pragmatik bir görüşün hakim olduğunu ifade etti.
Safavi yine de Hamaney’in kilit kararlara uzaktan müdahil olduğuna inandığını belirtti.
YOKLUĞUNDA İKTİDAR YARIŞI BAŞLADI
NYT’ye göre hükümet içindeki güncel politika tartışmalarına aşina olan dört üst düzey İranlı yetkili, Hamaney’in yokluğunda siyasetçilerin ve askeri komutanların ittifaklar kurduğunu ve iktidar için yarıştığını söyledi.
Bu grupların İran’ın nükleer programı, ABD ile müzakereleri ve İsrail’le arasındaki açmaz konusunda nasıl ilerlemesi gerektiğine dair farklı vizyonları var.
Dört yetkili, şu anda üstünlüğü elinde bulunduran grubun ılımlılık ve diplomasi için bastırdığını söyledi. Bu grupta, Trump’ın İran’ın nükleer tesislerini bombalamasından sonra bile ABD ile pazarlık masasına dönmeye hazır olduğunun sinyallerini veren Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da yer alıyor.
Pezeşkiyan’ın müttefikleri arasında dini lidere yakın olan yargı başkanı Gholam-Hossein Mohseni-Ejei ve silahlı kuvvetlerin yeni komutanı Tümgeneral Abdolrahim Mousavi de bulunuyor.
“TEMMUZ BAŞINA KADAR GÖREMEZSEK KÖTÜYE İŞARET”
Bir araştırma grubu olan Chatham House’un Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktörü Sanam Vakil, Hamaney’in yokluğunun dikkat çekici olduğunu ve İran liderlerinin ‘son derece dikkatli ve güvenlik odaklı’ olduklarının bir işareti olduğunu söyledi.
Vakil, “Aşura’ya kadar Hamaney’i göremezsek bu kötüye işarettir. Yüzünü göstermek zorunda.” diye konuştu.
İran’da Aşura töreni, Muharrem ayı kapsamında temmuz başında yapılacak.
