Türkiye’nin Kalkınma Sorunu: Saray Saltanatı ve Fuzuli Harcamalar
ANALİZ / HABER
Türkiye’de ekonomik kriz her geçen gün derinleşirken, tasarruf önlemleri tartışmaları da alevleniyor. Enflasyonun %60’ın üzerine çıktığı, açlık sınırının 19 bin TL’yi aştığı, yoksulluk sınırının ise 55 bin TL’yi bulduğu bir ülkede, devletin ve siyasetin lüks harcamaları kamuoyunda tepki topluyor.
Saray Masrafları
Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın yıllık gideri resmi kayıtlara göre milyarlarla ifade ediliyor. Örneğin 2024 yılı için Cumhurbaşkanlığı bütçesi 12,2 milyar TL olarak açıklandı. Bu rakam, yüzbinlerce asgari ücretlinin yıllık maaşına denk geliyor. Uzmanlara göre, “itibardan tasarruf olmaz” anlayışıyla süren bu harcamalar, ülkenin kalkınma hedeflerini doğrudan baltalıyor.
Koruma Ordusu ve Araç Saltanatı
Türkiye’de sadece Cumhurbaşkanlığı koruma ekibinde yaklaşık 3 bin personel görev yapıyor. Bu sayı, pek çok Avrupa ülkesindeki toplam devlet koruma gücünden fazla. Lüks araçlar ve konvoy masrafları da eklendiğinde milyarlarca liralık bir yük ortaya çıkıyor.
Milletvekili Maaşları
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 600 milletvekili bulunuyor. Her biri maaş, ödenek, emeklilik ve ek ödemelerle birlikte aylık ortalama 230 bin TL’ye kadar gelire sahip oluyor. Oysa Türkiye’deki asgari ücret 17 bin TL. Yani bir vekilin aldığı maaş, ortalama bir vatandaşın 13-14 katına denk geliyor.
Muhtarlık Sistemi
Türkiye’de yaklaşık 50 bin muhtar bulunuyor. Devlet her birine maaş, SGK primi ve ek ödenek sağlıyor. Yıllık toplam maliyetin 30 milyar TL’nin üzerinde olduğu hesaplanıyor. Dijitalleşmenin arttığı bir çağda, muhtarlık kurumunun bu kadar yüksek bir maliyeti kaldırıp kaldıramayacağı sorgulanıyor.
Diyanet ve İmamlık Tartışması
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2024 bütçesi 91,8 milyar TL olarak belirlendi. Bu rakam, birçok bakanlığın bütçesini geride bırakıyor. Türkiye’de yaklaşık 90 bin cami ve yüzbinlerce din görevlisi bulunuyor. Eleştirilere göre, halk zaten ibadetini kendi isteğiyle yerine getirirken, bu kadar büyük bir bütçenin imam maaşlarına ve diyanet bürokrasisine ayrılması tartışmalı.
Çözüm Önerileri
Ekonomi uzmanları, Türkiye’nin kalkınması için şu adımların atılması gerektiğini söylüyor:
-
Saray harcamalarının sınırlandırılması ve Çankaya Köşkü’nün yeniden kullanılması,
-
Vekil maaşlarının asgari ücret seviyesine çekilmesi,
-
Muhtarlık kurumunun kaldırılarak e-devlet üzerinden tüm işlemlerin yürütülmesi,
-
Diyanet bütçesinin daraltılması ve imamlık mesleğinin gönüllülük esasına dönüştürülmesi,
-
Tasarruf edilen bütçenin emekli maaşları, sağlık ve eğitim yatırımlarına aktarılması.
Sonuç
Türkiye’nin kalkınması için millet zaten fedakârlık yapıyor. Asıl fedakârlığı, yıllardır lüks içinde yaşayan siyasetçilerin, devletin en tepesinde oturanların ve gereksiz masrafları sürdüren kurumların yapması gerekiyor.
Uzmanların ortak görüşü: “İtibar sarayla değil, milletin refahıyla ölçülür.”


