Türkiye genelinde kültür sanat alanında hem çalışanlar hem de izleyiciler için sürdürülebilir bir ortam oluşturmak giderek zorlaşmaktadır. Belediyelerin rolü, bu alandaki kısıtlı sivil toplum kuruluşu (STK) kaynakları göz önüne alındığında kaçınılmaz hale gelmiştir. Avrupa Komisyonu’nun 2022 tarihli raporu, COVID-19 salgını sonrası kültür sanat sektörünün yaşadığı zorlukların arttığını ortaya koymaktadır. Raporda, finansman yetersizliği ve kültürel altyapının eksikliği vurgulanırken, kamu kuruluşlarının kalıcı çözümler sunamadığı ifade edilmektedir. Özellikle dinlenme, spor ve dini hizmetler hariç tutulduğunda, belediyelerin kültürel bütçesi zor bela yüzde 1 seviyesine ulaşmaktadır.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından yürütülen “Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı”, kültür sanat alanında faaliyet gösteren STK’lar ile belediyelerin işbirliği yapmasını amaçlamaktadır. Bu program çerçevesinde, belediyeler ve STK’lar tarafından geliştirilen projelere toplamda 1.3 milyon Avro destek sağlanması planlanmaktadır. Bu yaklaşım, belediyelerin bütçe ayırma konusundaki endişelerini azaltmayı ve STK’ların finansman sorunlarına çözüm üretmeyi hedeflemektedir.
Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen ilk açık çağrıya 33 şehirden 121 proje başvurmuş olup, bunlar arasında Puruli Kültür Sanat Derneği’nin Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ile başvurduğu Çekirdek Eskişehir projesi destek almaya değer bulunmuştur. Projenin hayata geçmesiyle, Kent Park’tan bağlantılı Porsuk Çayı üzerindeki küçük ada, kültürel etkinliklere ev sahipliği yapacaktır. İKSV’nin davetiyle projeyi yerinde inceleme fırsatı bulduk. Mezhep, ada özellikleri bakımından Macaristan’ın Budapeşte kentindeki Sziget festivalinin yapıldığı alana benzetildi, ancak Eskişehir’in projesi ondan çok daha küçük ölçekte kurgulanmıştır.
Proje için pandemi döneminde kapalı kalan restoran alanının kültür sanat etkinliklerine dönüştürülmesi planlanmaktadır. Alanın yanına açık hava sahnesi kurulması da hedeflenirken, “tavşan deliği” olarak adlandırılan korunaklı bölüm dikkat çekici unsurlar arasında yer almıştır. Proje tasarımında sinema ve çeşitli etkinlik alanları da bulunmakta; böylelikle mekân, festivaller, konserler ve atölye faaliyetleri için uygun hale getirilecektir.
Çekirdek Eskişehir Proje Yöneticisi Ezgi Yalınalp, projenin geliştirilmesinde Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nden mimarların da yer aldığını ifade etti. Yalınalp, projenin en önemli yönlerinden birinin bağımsız sanatçılara bu alanın ücretsiz sunulması olduğunu vurguladı. Açık takvim uygulaması ile STK’lar tarafından belirlenen bir program konseyi etkinlik takvimini oluşturacaktır. Yerel etkinliklerin yanı sıra uluslararası projelere de ev sahipliği yapılabilecektir.
Proje turunun ardından Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Hasan Ünal, açılış konuşmasında Eskişehir’in sahip olduğu şehir tiyatrosunu ve senfoni orkestrasını hatırlatarak, “Ortaklaşa” projesinin bağımsız ve genç sanatçılar için önemli bir fırsat olduğuna dikkat çekti. İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, Eskişehir’in kültür sanat paydaşlarının bu projeyle bir araya geleceğini belirterek, uluslararası sanatçıların da buradan faydalanabileceğini ekledi. Taner, ayrıca Puruli’nin belediye ile beş yıllık bir anlaşma yaptığını ifade etti ve sivil toplum ile belediyenin işbirliğinin zorunlu bir ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Etkinliklerin kapanışında Ege Ön Trio konseriyle katılımcılara müzik ziyafeti sunuldu. Proje ve yürütülen çalışmalar, Eskişehir’in kültürel hayatına önemli katkılarda bulunmayı amaçlamaktadır.
