Science Daily tarafından yayımlanan habere göre, LID-568 olarak adlandırılan bu kara delik, Uluslararası Gemini Gözlemevi ve ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) NOIRLab’dan gelen bir ekip tarafından keşfedildi. Ekip, Hyewon Suh liderliğinde, bu kısa ömürlü kara deliğin, Büyük Patlama’dan yalnızca 1,5 milyar yıl sonra, olağanüstü bir şekilde madde tükettiğini belirtti. LID-568’in bu ‘şöleninin’, süper kütleli kara deliklerin evrenin erken dönemlerinde nasıl oluştuğuna ilişkin önemli bilgiler sağladığı ifade ediliyor.

CHANDRA X-IŞINI GÖZLEMCİSİ VE JWST VERİLERİ İNCELEME ALTINDA

Araştırmanın detayında, LID-568’in keşfi için Chandra X-ışını Gözlemevi’nin 4.016 X-ışını kaynağını analiz eden bir çalışmadan faydalanıldığı belirtiliyor. Elde edilen verilerle, JWST (James Webb Uzay Teleskobu) verileri bir araya getirilerek detaylı bir inceleme gerçekleştirildi. LID-568’in aşırı parlak X-ışınları, gözlemevinin güçlü kızılötesi spektrometresi (NIRSpec) tarafından tespit edildi. Ekip, NIRSpec verilerini incelediğinde, kara deliğin çevresinde çok yüksek parlaklık ve beklenmedik gaz çıkışları keşfetti.

LID-568’İN MADDE YUTMA ORANI 40 KAT ARTIŞ GÖSTERİYOR

Bu gaz çıkışlarının özellikleri, ekibin LID-568’in kütlesel büyümesinin tek bir hızlı birikim döneminde gerçekleştiği sonucuna varmasına yardımcı oldu. Suh ve ekibinin analizine göre, LID-568, “Eddington Limiti” olarak bilinen kara deliklerin maksimum parlaklık ve madde yutma sınırını 40 kat aşarak beslenmiş durumda. Bu bulgu, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk yıldızlarının ölümü veya gaz bulutlarının çökmesi gibi durumlar sonucunda oluştuğuna dair teorilere yeni bir perspektif kazandırıyor.

Suh, “Süper Eddington birikimli bir kara delik tespit edilmesi, büyüme sürecinin, ‘hafif veya ağır tohum’ gereksinimi olmadan, kısa bir periyotta gerçekleşmiş olabileceğini gösteriyor” şeklinde bir açıklamada bulundu.

KARA DELİKTEN GAZ ÇIKIŞLARI VE TAHESCİ MEKANİZMALARI

Araştırma yazarı Julia Scharwachter, bu durumun Eddington Limiti üzerinde hızlı beslenmenin, evrenin bu kadar erken dönemlerinde neden bu kadar büyük kara delikler gözlemlediğimizi açıklayabileceğini belirtti. Gök bilimcilerin bulgularına göre, LID-568’de gözlemlenen güçlü gaz çıkışları, aşırı birikim sırasında oluşan yüksek enerjiyi tahliye ederek mevcut sistemin kararsız hale gelmesini önlüyor.

Bu önemli araştırma, “Nature Astronomy” dergisinde yayımlanarak bilim dünyasına duyuruldu.