KTÜ Deprem ve Yapı Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezince hazırlanan ve Mart 2025’te uygulanmaya başlaması planlanan proje sayesinde, dron destekli yer radarıyla heyelanların erken tespit edilebilmesine olanak sağlanacak.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deprem ve Yapı Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi, özellikle heyelan sorununu ele alacak yeni bir projeye imza atıyor. Proje, Mart 2025 tarihinde uygulanmaya başlanması planlanıyor ve “Doğu Karadeniz’de Dron Destekli Yer Radarı ile Şevlerin Yapı Sağlığı İzlemesi ve Derin Öğrenme ile Anomali Tespiti” adıyla anılacak. Bu proje ile dron teknoloji kullanılarak, yer altındaki anormalliklerin tespiti sağlanacak. Böylece heyelanların erken tespit edilerek, olası zararların minimize edilmesi hedeflenmektedir.
Projenin başında Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık bulunmakta ve Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Fatih Yesevi Okur liderliğinde 10 kişilik bir teknik ekip bu projeyi geliştirmiştir. Dr. Okur, bölgenin en önemli sorunlarından birinin heyelanlar ve kaya düşmeleri olduğunu vurgulayarak, bu kapsamda projenin önemine işaret etti. Projenin amacı, yapı sağlığı izleme sistemleri ile heyelanların erken uyarı sistemini geliştirmektir.
Projemiz kapsamında, dron destekli bir yer radarı sistemi kurulacak. Dron, belirlenen bölgelerde periyodik uçuş yaparak yer altını tarayacak ve toplanan veriler anlık olarak merkeze aktarılacak. Bu veriler, yapay zeka tabanlı analizlere tabi tutulacak ve şevlerde ortaya çıkabilecek çatlak veya boşluk gibi anomaliler tespit edilecek. Eğer bir anormallik saptanırsa, ilgili afet yönetim birimlerine anında uyarılar yapılacak ve gerekli önlemler alınabilecektir.
“BÖLGEMİZİN EN ÖNEMLİ PROBLEMLERİNDEN BİRİ HEYELAN VE KAYA DÜŞMESİDİR”
Prof. Dr. Altunışık, Türkiye’de yapı sağlığı izleme alanında önemli projelere imza attıklarını belirterek, “Yapı sağlığı izleme dediğimiz olay, bir problemi erkenden belirlemek ve buna uygun önlemleri almak üzerine kuruludur.” dedi. Ayrıca, projenin maliyetinin 5 milyon lira olduğunu ve bu projenin, özellikle Karadeniz bölgesinin karşılaştığı sorunları çözme noktasında çok önemli sonuçlar vereceğini düşündüğünü ifade etti.
Merkezin Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Yesevi Okur, projeyi geliştirme amacını şu şekilde anlattı: “Heyelanları göz önünde bulundurarak, yapısal izleme sistemleri kullanarak bir erken uyarı sistemi geliştirin” dedi. Literatürde heyelan izleme için kullanılan birçok sensör bulunduğunu ancak bu yöntemlerin yüksek maliyetli olduğunu vurguladı. Dron destekli yer radarı sistemi ile daha ekonomik ve taşınabilir bir çözüm sunduklarını belirtti.
Bu proje, Doğu Karadeniz’deki heyelan riskini yönetme noktasında yenilikçi bir yaklaşım sunmakta ve bölgenin doğal afetlerden daha az etkilenen bir yapıya kavuşmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir. KTÜ’nün teknik altyapısı ve uzman kadrosu ile desteklenen bu çalışmanın, bölgedeki inşaat güvenliğine önemli katkılar sunması öngörülmektedir.