ABD Ekonomisinin Çöküşü ve Küresel Ticaret Savaşları
ABD ekonomisi, yaşadığı zorluklar ve küresel ticaret savaşları nedeniyle ciddi bir çöküş sürecine girmiş durumda. Donald Trump’ın, dünya genelindeki ülkeleri hedef alan ve ülkesinin ekonomik dengesini daha da bozma riskini taşıyan ek gümrük vergilerini 90 gün erteleme kararı, bu durumun en somut göstergelerinden biri olarak öne çıkıyor. ABD borsalarında yaşanan milyar dolarlık kayıplar, başta büyük teknoloji şirketleri olmak üzere birçok sektörde önemli kayıplara yol açtı. Bu durum, piyasalarda bir panik hali yaratmış ve ekonominin geleceği hakkında ciddi endişeler doğurmuştur.
Küresel ticaret savaşları, ABD’nin ekonomik sorunlarını hafifletmesine imkan tanımadığı gibi, diğer ülkeleri de uygulanan vergilerle kendi ekonomi mücadelesinde zor bir duruma sürüklemektedir. Bu bağlamda, ABD’nin bu çöküşten en az zararla çıkabilmesi için, dünya genelindeki birçok ülkenin ekonomisini de olumsuz etkileyerek onları kendi yanına çekmeyi hedeflediği gözlemlenmektedir.
2023 Dünyasındaki Ekonomik Gelişmeler
Son yıllarda yaşanan küresel krizler, ticaret anlaşmazlıkları ve pandeminin etkileri, dünya ekonomisini derinden sarsmıştır. Bu durum, tüm bireyleri, işletmeleri ve hükümetleri etkilemeyi sürdürmektedir. Bugün yaşanılanlar, 1929 yılındaki ekonomik buhranın çarpıcı bir yansıması gibi görünmektedir. O dönemde dünya, büyük bir buhranla ve ardından gelen II. Dünya Savaşı ile baş etmeye çalışmış ve pek çok ülke yoksulluk ve sefaletle yüz yüze kalmıştır. Bu durum sonrası, 1944 yılında oluşturulan Bretton Woods sistemi ile dünya ekonomisinde bir denge sağlanmaya çalışılmıştır.
Bugünkü durumdan çıkış yolu hakkında düşündüğümüzde, akla gelen ilk sorulardan biri, II. Dünya Savaşı sonrası dönemde uluslararası parasal akışın kontrol altına alınması adına, benzer bir kararın Birleşmiş Milletlerce alınması olup olmayacağıdır. Bretton Woods anlaşmasındaki gibi, 1 ons altının 35 dolara sabitlenmesi ve doların rezerv para olarak kabul edilmesi gibi bir dönüşüm mümkün müdür bu şartlar altında? Bu ve benzeri endişeler, dünya genelindeki ekonomik belirsizliklerin ortasında yer almaktadır.
ABD’nin Dolarizasyon ve Çin’in Durumu
ABD, II. Dünya Savaşı öncesinde müttefik ülkelerin silah ve diğer ihtiyaçlarını karşılayarak önemli miktarda altın rezervi elde etmişti. Günümüzde ise yeni bir ekonomik çöküşle karşı karşıya kalmıştır. Ek gümrük vergileriyle dünya ekonomilerini dibe çekmeye çalışırken, özellikle ABD’nin 10 yıllık tahvilleri ile orantılı altın fiyatları üzerindeki etkisi merakla izlenmektedir.
ABD’nin bu krizi aşmak için alacağı kararlar, geçmişteki uygulamalarına benzer şekilde “nalıncı keseri” misali kendi çıkarları doğrultusunda şekillenecek gibi görünmektedir. Ancak bu noktada, tüm dünyanın I. ve II. Dünya Savaşları arasındaki süreçten ders almadığını da unutmamak gerekir. Çin ve Rusya gibi ülkeler, dünya enerji ve teknoloji hatlarını ellerinde tutarak ekonomik güçlerini perçinlemektedirler.
Çin’in doları ve değer kazanımı konusundaki yaklaşımı, ABD’nin en büyük sorunlarından biri olarak gündemde kalmaya devam ediyor. Çin, hem ihracatını korumak hem de ABD’nin dolarizasyon stratejilerinden zarar görmemek için doları biriktirmeye devam etmektedir. Ancak ABD, aktif bir şekilde Çin’in para birimi Yuan’ın değerini artırmasını talep etmekte, buna karşın Çin bu durumu tersine çevirerek Yuan’ı zayıflatmaya devam etmektedir. Geçtiğimiz günlerde Yuan, 17 yılın en düşük seviyesine gerilemiştir. Bu durum, Çin’in ABD ile yaşanan ticaret savaşında yeni bir strateji geliştirdiğinin sinyalini vermektedir ve daha zayıf bir Yuan, Çin’in ihracatını rekabetçi hale getirecektir.
