Avrupa Siyasi Topluluğunun (AST) 5’inci zirvesi, Avrupa’nın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de başladı.
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler ile diğer Avrupa ülkelerinin liderlerini bir araya getiren Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) zirvesinin 5’incisi, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilmektedir. Bu zirve, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik meselelerinin ön planda olduğu bir platform olarak öne çıkıyor.
Türkiye, bu önemli zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından temsil edilmektedir. Zirveye katılan 40’tan fazla hükümet ve devlet başkani, Avrupa’nın güvenlik zorluklarını masaya yatıracak. Düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim değişikliği gibi konular, bir diğer önemli gündem maddeleri arasında yer almaktadır.
Ayrıca, zirvede ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump’ın seçilmesiyle ilgili gelişmeler de değerlendirilecektir. Bu durum, Avrupa’daki siyasi dinamikler açısından önemli bir konu olduğundan, liderlerin yakından ilgilendiği bir başlık olarak öne çıkmaktadır.
AST: Avrupa için AB’den daha geniş ölçekli siyasi tartışma platformu
AST’nin temelleri, 9 Mayıs 2022 tarihinde Avrupa Günü’nde atılmıştır. Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bu tarihte gerçekleştirdiği konuşmasında, AB’nin geleceği ile ilgili bir alternatif teklif sunarak bu oluşumun ilk adımını atmıştır. Macron, Avrupa’nın Geleceği Konferansı’nın kapanışında, Birlik üyeliğine alternatif olarak bir siyasi tartışma platformu talep etmiştir.
24 Haziran 2022’de düzenlenen AB Zirvesi’nde liderler, Macron’un bu önerisini ilk kez resmi olarak tartışmışlardır. Zirvenin sonuç bildirgesinde, AST’nin AB’nin yakın ilişkilerde bulunduğu tüm Avrupalı ülkeleri kapsayarak, kıtanın güvenlik, istikrar ve refahını güçlendirme amacını taşıdığı belirtilmiştir. Bunun yanı sıra, AST’nin AB’nin genişlemesine alternatif olmayacağı ve yeni bir uluslararası kuruluş olarak değil, daha geniş bir siyasi tartışma platformu olarak konumlanacağı vurgulanmıştır.
7 Eylül 2022’de AB, AST’nin somutlaştığını duyurmuş ve bu bağlamda ilk AST toplantısının 6-7 Ekim 2022 tarihlerinde, Çekya’nın ev sahipliğinde başkent Prag’da gerçekleştirileceği bildirilmiştir. Bu zirve, elde edilen bilgilerin ışığında, ilerleyen yıllarda düzenlenecek olan diğer zirvelerin de bir başlangıcı olmuştur.
AST, yılda iki kez düzenlenen zirvelerden oluşan bir yapıya sahip olup; Çekya’nın ardından 1 Haziran 2023’te Moldova, 5 Ekim 2023’te İspanya ve 18 Temmuz 2024’te ise İngiltere bu zirvelere ev sahipliği yapmayı planlamaktadır.
