Çin’in Nükleer Füzyon Araştırmalarında Önemli Gelişmeler
Çin devlet televizyonu CCTV’nin haberine göre, Sıçuan eyaletinin merkezinde yer alan Çıngdu şehrinde, “Huanliu-3” (HL-3) adı verilen deneysel reaktör, Güneş’teki nükleer füzyon reaksiyonlarını başlatabilecek ısı değerlerine yaklaşmaya başladı. Araştırmacılar, HL-3 reaktörünün iyon ısı değerinin 117 milyon dereceye, elektron ısı değerinin ise 160 milyon dereceye ulaştığını belirtiyor.
Reaktörün Baş Tasarımcısı Cong Vulu, bu deneyde genel füzyon performansında önemli bir atılım gerçekleştirdiklerini ve çifte 100 milyon derece hedefine ulaştıklarını ifade etti. Bu durum, Çin’in füzyon araştırmalarının yanan plazma aşamasına girdiğini gösteriyor. Cong ayrıca, HL-3 ile ilk kez ısıtma, kontrol ve teşhis sistemlerinin tamamen Çin’de geliştirildiği bir reaktör geliştirdiklerini vurguladı.
Nükleer Kaynaşım Halkası
HL-3, “Tokamak” adı verilen bir nükleer kaynaşım halkası olarak tasarlandı. Tokamaklar, yüksek ısıdaki plazmayı halka biçiminde bir manyetik alanda kontrol ediyor. Bu süreçte, hidrojen atomları helyuma dönüştürülerek büyük miktarda enerji açığa çıkarılıyor. Cong ve ekibi, bu reaktörde rekor ısı değerlerine ulaşmak için elektronları ısıtmak üzere büyük mikrodalga jeneratörleri ve atom çekirdeklerinin ısısını artırmak için yüksek enerjili parçacık ışınları kullanıldı.
Araştırmacılar, plazma çekirdeğindeki enerjiyi hapsedecek yeni bir yöntem geliştirdiler. Bu yöntem, ısıtma derecelerini sınırlayan istikrarsızlıkların üstesinden gelmeyi sağlarken aynı zamanda yüksek hassasiyetle kontrol ve teşhis araçları sayesinde füzyon deneyleri için yeni küresel standartlar oluşturmaktadır. Bu gelişmeler, nükleer füzyonun geleceği açısından umut verici bir adım olarak değerlendiriliyor.
Diğer Reaktörler ve Gelecek Hedefleri
Çin, “Deneysel Gelişmiş Süper İletken Tokamak” (EAST) adını verdiği başka bir plazma reaktörüne de ev sahipliği yapıyor. Bu reaktör, Anhui eyaletinin merkezi Hıfey’de kurulmuş olup daha uzun süreli plazma deneyleri için kullanılmaktadır. Ancak HL-3, EAST’ten daha büyük olup, deney ve araştırmaların yanı sıra gerçek bir nükleer füzyon reaktörü geliştirilmesi için de kullanılma hedefindedir.
Sonuç olarak, Çin’in nükleer füzyon alanındaki bu önemli gelişmeleri, küresel enerji ihtiyacını karşılayacak sürdürülebilir enerji kaynaklarının araştırılması açısından büyük bir heyecan yaratıyor. Çıngdu’daki HL-3 reaktörü, gelecekte nükleer füzyon teknolojisinin evrimi için kritik bir rol oynaması bekleniyor.