CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, arpa üreticilerinin yaşadığı sorunları dinlemek amacıyla yerel çiftçilerle bir araya geldi. Bu görüşmeler, çiftçilerin karşılaştığı zorlukların daha iyi anlaşılmasını ve çözüm yollarının tartışılmasını sağladı. Özellikle 2023 Nisan ayında 65 ilde meydana gelen don olayı, bahçe bitkilerine verdiği zararların yanı sıra tarla bitkileri üzerinde de ciddi rekolte kayıplarına yol açacağı endişesini artırdı. Gürer, konuya dair yaptığı açıklamada, don olayının tarım sektöründe yarattığı tahribatın ciddiyetine dikkat çekti.
Gürer, tarım bakanlığının bahçe bitkileri için hasar tespiti gerçekleştirmesine rağmen tarla bitkileri için yeterli destek verilmemesini bir eksiklik olarak değerlendirdi. Özellikle iç Anadolu’daki Niğde, Aksaray ve Konya gibi bölgelerde arpa üretiminin büyük oranda etkilendiğini belirtti. Ayrıca, dondan etkilenen ürünler arasında erken ekilen pancar ve lahana gibi tarım ürünlerinin de bulunduğunu ifade etti.
Konya’daki çiftçilerden Muammer Üstündağ, dondan kaynaklanan zararları şu sözlerle özetledi: “Don tarlada ürüne zararı ilk aşamada fark etmedik. Ürün gelişince zararı gördük. Tespitte yaptırmadığımız için zararımızı yeni tespit edebildik. Nisan ayındaki zamansız don nedeniyle bazı bölgelerde arpanızın sarardığını ve erken başaklanma sürecine girdiğini gördük.” Üstündağ, bu yıl hasar ve verim kaybı yaşandığını vurguladı.
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile ilgili sorunları da dile getiren Üstündağ, geçen yıl ürünlerini TMO’ya 7 liradan sattıklarını ve ödemenin 45 gün sonra yapıldığını belirtti. Ayrıca, TMO’nun hayvancılık yapan köylülere destek olarak 9,5 liradan satış yaptığını, oysa piyasa fiyatının yaklaşık 11,5 lira civarında olduğunu ifade etti. Üstündağ, “Tahıl olgunlaştığında devletin 11,5 lira olan arpayı 7 ya da 8 liraya düşüreceğinden endişeliyiz. Her sene bu şekilde oluyor,” diyerek sistemin işleyişine karşı duyduğu rahatsızlığı paylaştı.
Diğer bir sorun ise TARSİM’in (Tarım Sigortaları Havuzu) don olayını tespit etmemesi oldu. Üstündağ, “TARSİM, arpa için don tespiti yapmadı ama bahçe bitkileri için tespit yapılmış. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kaydım ve TARSİM poliçemiz var, ancak donla ilgili bir işlem yapılmadı. Dolunun varlığı durumunda tespit yapılabildi, ancak donun etkileri zamanla kendini gösterdi,” dedi. Tarım sigortasının kapsamındaki eksiklikleri vurgulayan Üstündağ, zararın boyutunun anlaşılmasının zaman aldığını belirtti.
Gürer, donun etkilerinin özellikle Ağustos ayı itibarıyla bahçe bitkilerinde piyasa fiyatlarında artış olarak kendini göstereceğini vurguladı. Ancak bu zararın önceden tahmin edilememesinin sorunları daha da karmaşık hale getirdiğini belirterek, “Şimdi ortaya çıkan tablo, arpanın bazı bölgelerinde ciddi rekolte kayıplarına yol açacak gibi görünüyor,” ifadesini kullandı. Tarım sektöründe yaşanan bu sıkıntılar, sadece çiftçileri değil, aynı zamanda ekonominin genel dengesini de olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, yetkililerin sorunu hızlı bir şekilde ele alması büyük önem taşımaktadır.
