ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), laboratuvar ortamında hücre kültürü yöntemiyle üretilen balık ürünlerine yönelik ilk güvenlik süreçlerini onayladı.
LABORATUVARDA ÜRETİLEN SOMON, TÜKETİCİLERLE BULUŞUYOR
Bu gelişmeyle birlikte Wildtype adlı firma, FDA’dan hücre ile yetiştirilen hayvansal ürünleri satmak için onay alan dördüncü şirket olma unvanına sahip oldu.
Wildtype’ın laboratuvar ortamında ürettiği somon balığı, Oregon eyaletindeki Portland kentindeki bir restoranda sipariş edilebilir hale geldi.
Wildtype tarafından yapılan açıklamada, FDA’nın gönderdiği resmi yazıda, yetiştirilen somonun “benzer gıdalar kadar güvenli” olduğu vurgulanıyor. Bu yazı, FDA’nın laboratuvar ortamında üretilen hayvansal ürünler için onay sürecindeki son aşamayı temsil ediyor.
BU ONAYIN ANLAMI NEDİR?
FDA, hücreyle yetiştirilen ürünlerin sadece deniz ürünlerini düzenlemekle yetkilidir. Kırmızı et gibi ürünler için yetki, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) ile paylaşılmaktadır.
FDA’nın bu güvenlik danışmanlığı süreci, şirketler için gönüllü olmasına rağmen pazarlanabilirlik açısından büyük önem taşımaktadır. Biyoteknoloji patentleri üzerine uzman hukukçu Dr. Emily Nytko-Lutz, The Verge’e yaptığı açıklamada, şirketlerin ürünü “güvenli” olarak nitelendirmek için farklı yollarının mevcut olduğunu; ancak FDA’dan alınan “Soru Yok” (No Questions) mektubunun daha dengeli ve güven verici bir yol olduğunu belirtti.
BEŞ RESTORAN, ÜRÜN BEKLİYOR
Wildtype’ın somon balığı şu anda Portland’daki Haiti mutfağıyla ünlü Kann restoranında menüye dahil edildi. Şirket, aynı zamanda ürünü sunacak beş yeni restoran için bekleme listesi oluşturdu.
Wildtype, ABD’de kültürlenmiş tavuk satışı iznine sahip olan Upside Foods ve Good Meat firmalarının ardından pazara giren dördüncü üretici konumunda. Diğer bir şirket olan Mission Barns ise kültürlenmiş domuz yağı için FDA onayı aldı, ancak USDA onay sürecini beklemekte.
SEKİZ EYALETTE YASAK UYGULANIYOR
Öte yandan, bazı eyaletlerde durum daha karmaşık bir hal alıyor. Hücreyle üretilen et ürünleri siyasi tartışmalara neden olurken, sekiz ABD eyaleti laboratuvar ortamında üretilen et satışını yasakladı. Bu durum, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte eyalet düzeyinde yasal farklılıklara da yol açmaktadır.
Laboratuvar ortamında üretilen bu ürünler, halk arasında genellikle “yapay et” olarak bilinmektedir. Ancak, teknik olarak “hücre kültürüyle üretilmiş et”, “laboratuvar ortamında üretilmiş et” veya “kültürlenmiş et” gibi daha doğru ve bilimsel tanımlar kullanılmaktadır. Zira hücreyle üretilmiş etler, gerçek hayvan hücrelerinden elde edilmektedir.
