CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a yönelttiği soru önergesinde, Rusya’ya ihraç edilen limon, mandalina ve fıstık gibi tarım ürünlerinin iade edilmesinin gerekçeleri ile bu ürünler üzerindeki işlemleri gündeme taşıdı. Gürer, ürünlerin iade sebeplerine ve laboratuvar muayenelerinin doğru yapılıp yapılmadığına ilişkin incelemelerin yapılması gerekip gerekmediğini sorguladı. Ayrıca, iade edilen ürünlerin akıbeti hakkında da bilgi talep etti.
Gürer’in Sorduğu Sorular:
- “Rusya’ya ihraç edilen ve iade edilen limon, mandalina, fıstık gibi ürünlerin iade gerekçeleri nelerdir? İade edilen ürünlerin miktarları nedir?
- İade edilen ürünler imha edilmiş midir? Bu ürünlerin tekrar kullanılması veya başka bir pazarda satılması düşünülmüş müdür?
- İhracat yapılan ürünler gümrüklerde laboratuvar muayenesinden geçerek çıkış izni aldığı göz önünde bulundurulduğunda, laboratuvar muayenelerinde bir sorun veya eksiklik var mıdır? Laboratuvar sonuçlarının geçerliliği veya doğruluğu üzerine bir inceleme yapılmış mıdır?
- İade edilen ürünler ile ilgili herhangi bir soruşturma başlatılmış mıdır? Eğer başlatıldıysa, içeriği ve amacı nedir?
- Bu yıl içinde Rusya veya diğer ülkelerce iade edilen başka hangi ürünler bulunmaktadır? Bu iade edilen ürünlerin miktarları nedir ve gerekçeleri nelerdir?”
Ticaret Bakanı’nın Yanıtı:
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yanıtında geleneksel tarım ürünlerine yönelik ihracatta ve ithalatta ticari kalite denetimlerinin, 2024/21 sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi (ÜGD) Tebliği çerçevesinde yapıldığını belirtti. Ayrıca, tarım ve orman bakanlığınca gerçekleştirilen insan, hayvan ve bitki sağlığına ilişkin denetimlerin uluslararası standartlar doğrultusunda olduğunu ifade etti. Bolat, bu denetimlerin ürünlerin olgunluk, sınıf, boy, meyve eti sertliği gibi özelliklerini kapsadığını ve aynı zamanda ambalajlama ile etiketleme kriterlerinin de dikkate alındığını ifade etti.
Denetimlerin Kapsamı ve Uygulaması:
Bakan Bolat, ticari kalite denetimlerinin Bakanlık laboratuvarlarında ve akredite edilmiş diğer laboratuvarlarda yapıldığını kaydetti. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığınca tüm ülkelerle gıda ve tarım ürünleri dış ticaretinde denetimlerin gerçekleştirildiğini vurgulayarak, bakteri, virüs, pestisit kalıntıları gibi insan, hayvan ve bitki sağlığına ilişkin hususların kontrol edildiğini belirtti. Ürünlerin bu kontroller sonucunda gerekli izinler ve sertifikalarla ithal veya ihraç edilebildiğini belirtti.
Geri Gelen Ürünler ve İşlem Süreçleri:
Bakan Bolat, geri gelen tarım ürünlerinin işlemlerine de açıklık getirdi. Geri gelen ürünlere ilişkin hükümlerin Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğinde düzenlendiğini ifade eden Bolat, geri gelen eşyanın kontrolünün Gümrük Yönetmeliği hükümlerine göre gerçekleştirileceğini belirtti. İlgili denetimlerin sonucuna göre bu ürünlerin yurda girişine izin verileceği ya da imha edileceğini kaydetti.
İade Edilen Ürünlerle İlgili Bakanlık Açıklamaları:
Bakan Bolat,
