Klimalar, yaşam konforunu artıran önemli bir araç olsa da, yanlış veya aşırı kullanımları sağlık ve çevre açısından çeşitli sorunlara yol açabilir.
Klima çarpması, vücudun ani sıcaklık değişikliklerine maruz kalması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu rahatsızlık baş ağrısı, kas ağrısı, üşüme, boğaz ağrısı, halsizlik ve hatta ateş gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Özellikle yaz aylarında sıcak bir ortamdan klimalı soğuk bir ortama ya da bunun tam tersine ani geçişler sırasında bu durum sıkça yaşanır.
Klimanın başlıca zararları şunlardır:
SOLUNUM YOLU PROBLEMLERİ
Hava filtrelerinin temizlenmemesi durumunda, bakteri, mantar ve küf oluşumu gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durum, solunum yolu enfeksiyonları ve astım ataklarının tetiklenmesine sebep olabilir.
Aşırı soğuk hava, burun tıkanıklığı, boğaz kuruluğu ve öksürük gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir.
KAS VE EKLEM AĞRILARI
Klima önünde uzun süre oturmak, boyun tutulması, bel ve sırt ağrıları ile romatizmal ağrıların artmasına neden olabilir.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNE ETKİSİ
Aşırı soğuk ortamlar vücut ısısını düşürüp bağışıklık sistemini zayıflatarak, enfeksiyon riskini artırabilir.
GÖZ VE CİLT KURULUĞU
Klimalar havayı kurutma özelliği taşıdığından, gözlerde kuruma, yanma ve kızarıklık ile ciltte kaşıntı ve pul pul dökülmelere yol açabilir.
BAŞ AĞRISI VE KONSANTRASYON BOZUKLUĞU
Ani sıcak-soğuk geçişleri, migren ataklarının sıklaşmasına neden olabilir. Soğuk havanın beyin damarlarını daraltması baş ağrısı ve dikkat dağınıklığına yol açabilir.
ÇEVRESEL ZARARLAR
Eski tip klimalar ozon tabakasına zarar veren gazlar içermektedir. Ayrıca yoğun klima kullanımı, elektrik tüketimini artırarak dolaylı olarak karbon ayak izini büyütmektedir.
SICAKLIK ŞOKLARI VE TERMAL DENGE BOZUKLUĞU
Klimaların serin ortamından sıcak dış ortama ani geçiş yapmak, vücudun sıcaklık dengesini bozarak ısı çarpması riskini artırabilir.
KLİMANIN ZARARLARINDAN KAÇINMAK İÇİN ÖNERİLER
ODA SICAKLIĞINI AŞIRI DÜŞÜRMEYİN
Klima sıcaklığı 22–24°C aralığında ayarlanmalı ve dış ortamla arasındaki fark 6-8°C’yi geçmemelidir. Aşırı soğutma, ani sıcaklık değişikliği nedeniyle çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.
KLİMA DİREKT ÜSTÜNÜZE ÜFLEMESİN
Klima üfleme yönü doğrudan başınıza, ensenize veya gövdenize gelmemelidir. Doğrudan üflenen soğuk hava, boyun tutulması, kas ağrıları ve baş ağrısına neden olabilir.
TERLİYKEN KLİMA ALTINA GİRMEYİN
Terli vücut ani soğuk havaya maruz kaldığında damarlar hızlıca büzülmekte; bu da kas ağrılarına ve baş dönmesine sebep olabilir. Terliyken önce kurulanmanız ve ardından serin bir ortama geçmeniz önerilmektedir.
ORTAMIN NEM DENGESİNİ SAĞLAYIN
Klima havayı kurutma etkisiyle cilt, göz ve solunum yollarında kuruluğa yol açabilir. Bu durumu dengelemek için nem cihazı kullanabilir ya da iç mekanda su dolu bir kap bulundurabilirsiniz.
UYUMADAN ÖNCE KLİMA KAPATILMALI YA DA ZAMANLAYICI KULLANILMALI
Uzun süre klimanın etkisinde kalmak, sabah baş ağrısı, boğaz ağrısı ve burun tıkanıklığı gibi sorunlara yol açabilir. Uyku öncesinde zamanlayıcı ayarıyla klimanın birkaç saat sonra kapanacak şekilde ayarlanması önerilmektedir.
DÜZENLİ KLİMA BAKIMI YAPILMALI
Kirli filtreler bakterilerin, küf ve mantarların üremesine neden olarak enfeksiyon riskini artırabilir. Filtrelerin ayda bir temizlenmesi ve yılda en az bir kez profesyonel bakım yapılması gerekmektedir.
ANİ ORTAM DEĞİŞİKLİKLERİNDEN KAÇININ
Soğuk klimalı bir ortamdan sıcak dış ortama aniden geçmek, ısı şoku riskini artırabilir. Bu gibi durumlarda, birkaç dakika orta sıcaklıkta bir alanda (örneğin bina koridorları veya gölgeli alanlar) kalmak faydalı olacaktır.
