Türkiye’nin hububat üretim merkezi olan Konya Ovası’nda, iklim değişikliği ve kuraklık nedeniyle kontrolsüz yer altı su kullanımları obrukların sayısını her yıl artırmaya devam ediyor.
Son bir yıl içinde Konya’da 12, Karaman’da 3, Aksaray’da 2, Afyonkarahisar, Sivas ve Eskişehir’de de birer olmak üzere toplamda 20 obruk meydana geldi.
ÇOĞUNLUKLA GÖZLEMLENİYOR
AFAD tarafından kaydedilen verilere göre Konya’da toplam 642 obruk bulunuyor.
Konya’nın yanı sıra Sivas ve Eskişehir gibi illerde de çok sayıda obruk tespit edilirken, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Afyonkarahisar, Çankırı, Çorum, Şanlıurfa, Batman, Siirt, Bitlis ve Ankara’da da obruklar gözlemleniyor.
BAHAR YAĞIŞLARI RİSKİ ARTIRIYOR
Konya Teknik Üniversitesi Obruk Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, obruk oluşumlarının Konya’da devam ettiğini dile getirdi.
Saha çalışmalarıyla obrukları kayıt altına aldıklarını belirten Arık, “Obrukların önemli bir kısmı bu dönemlerde oluşuyor. Yoğun sulama sonrası çökme olayları daha sıklaşabiliyor. Bu yıl ise son yılların en kurak kış mevsimini yaşadık, ardından gelen yağışlı dönem ise önceki yılın neredeyse iki katı oldu. Toprağın ağırlaşması şehirdeki obruk sayısının artmasına neden olabilecek bir başka etken.” şeklinde konuştu.
Arık, Konya’daki obrukların çoğunun örtü çökmesi kaynaklı olduğunu ifade ederek, “Ana kaya içinde meydana gelen çözünmeler, dolayısıyla boşluklar oluşuyor. Üzerindeki örtü çöktüğünde, alttaki sisteme tıkanmalar ya da dolumlar meydana geliyor. Bu nedenle obruklar daha sığ hale geliyor.” dedi.
DEVASA OBRUK BÜYÜMEYE DEVAM EDİYOR
Karapınar-Konya kara yolunun yakınındaki Yarımoğlu Obruğu, 2009 yılında oluşmuş ve devasa büyüklüğüyle dikkat çekmektedir.
Yoğun sulama faaliyetlerinin yapıldığı tarlalar arasında oluşan bu büyük çukur, her yıl genişlemekte ve derinliği de değişkenlik göstermektedir.
Prof. Dr. Arık, bu obruğun tarla sahibinin adıyla bilindiğini belirterek, “Başlangıçta çapı 55 metre civarındaydı. Düşen malzemelerle zamanla çapı 64 metreye ulaştı. Derinliği ise 80 metreden 57 metreye düştü. O an yer altı suyu da yükselmiş olduğundan, başlangıçta su dolu gibi görünüyordu ama sonrasında sular çekilmeye başladı.” ifadelerini kullandı.