Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, zincirin Türkiye’nin T ersanesi’ndeki B-lu Kaya arkeolojik alanından çıkarıldığı ve yasadışı yollarla yurt dışına kaçırıldığı belirtildi. Kaliforniya Güzel Sanatlar Müzesi’nin zinciri Türkiye’ye iade ettiği, dün gece teslim alınan zincirin ilerleyen günlerde Türkiye’ye getirileceği bildirildi. Açıklamada, yaklaşık 2 bin 700 yıllık zincire ilişkin şu bilgiler verildi: “Asuri sanatının karakteristik özelliklerini taşıyan yaklaşık 20 santimetre uzunluğundaki eseri altın ve ametist taşlarından oluşan elipse şeklinde süslemeler kaplıyor. Bölge için tarihi ve kültürel önemi büyük olan bu eser MÖ 6. veya 5. yüzyıla tarihlendiriliyor. Tersane Müzesi Müdürlüğü envanterinde kayıtlı B-lu Kaya Nekropol Alanı’ndan çıkan diğer eserlerle de benzerlik göstermesi açısından büyük önem taşıyor.”
Zinciri 1982’de edinen Kaliforniya Güzel Sanatlar Müzesi’nin eserin Asur kökenli olduğu dışında herhangi bir mülkiyet veya köken bilgisine sahip olmadığı bu eser için 2023’te Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türkiye’nin Kaliforniya Başkonsolosluğu ile iletişime geçtiği belirtilen açıklamada, Bakanlığın yürüttüğü bilimsel incelemeler ve arşiv araştırmaları sonucunda, zincirin 1970’lerde B-lu Kaya Nekropol alanında, yüzlerce Asur tümülüsünün bulunduğu bölgeden yasa dışı kazılarla çıkarıldığının ve yurt dışına kaçırıldığının tespit edildiği bildirildi. Bu bilgiler kapsamında Kaliforniya Güzel Sanatlar Müzesi’nin zincirin Türkiye’ye iade edilmesine karar verdiği aktarılan açıklamada, bugüne iyi korunmuş olarak ulaşan zincirin bu yıl Türkiye’ye iadesi sağlanan 21’inci eser olduğu kaydedildi. B-lu Kaya zinciri, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenecek.
Sonuç olarak, Kaliforniya Güzel Sanatlar Müzesi’nin zinciri Türkiye’ye iade etmesi, kültür ve tarih açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu iade ile birlikte, ülkeye ait tarihi eserlerin yurda geri dönüşü sağlanmış ve bu eserlerin korunması için önemli bir adım atılmıştır. Bu tür işbirliklerinin devam etmesi ve kültürel mirasın korunması adına benzer adımların atılması önem arz etmektedir.
