Son dönemde gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar, dünya okyanuslarında önemli ve endişe verici değişimler yaşandığını gözler önüne seriyor. Bu değişimlerin en dikkat çekici özelliği, okyanusların çeşitli bölgelerinde renk koyulaşmasının yaşanmasıdır.
Global Change Biology dergisinde yer alan çalışma, 2003-2022 yılları arası uydu verilerini ve sayısal modellemeden elde edilen verileri değerlendirerek bu önemli sonuca ulaşmıştır.
DÜNYA OKYANUSLARINDAKİ KOYULAŞMALAR
Araştırmaya göre, geçtiğimiz yirmi yıl içerisinde dünya okyanuslarının yüzde 21’inden fazlasında renklerde belirgin bir koyulaşma gözlemlenmiştir. Bu durum, deniz yaşamının temeli olan ve güneş ışığını kullanan sığ fotik bölgelerde çeşitli değişikliklere yol açmaktadır.
Okyanusların yaklaşık yüzde 10’luk kesiminde renklerin daha açık hale geldiği tespit edilse de, genel eğilim açısından korkutucu bir biçimde okyanusların koyulaşmakta olduğu vurgulanıyor. Bu olgu, deniz canlılarının yaşam alanlarını doğrudan etkilemektedir.
FOTİK BÖLGELERDE DARALMA
Araştırma bulguları, okyanusların yüzde 9’undan fazlasının, yani neredeyse Afrika kıtasının büyüklüğündeki bir alanda fotik bölge derinliklerinin 50 metreden fazla azaldığını göstermektedir. Bazı bölgelerde bu daralmanın 100 metreyi geçebildiği belirlenmiştir.
Bu fotik alanların sığlaşması, ışığa bağımlı deniz canlıları için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Plymouth Deniz Laboratuvarı’ndan Profesör Tim Smyth, fotik bölgelerin daralmasının, ışığa ihtiyaç duyan canlıları yüzeye iteceğini ve bu durumun da rekabeti artıracağını açıklamaktadır.
KOYULAŞMALARA NEDEN OLAN ETKENLER
Araştırmacılar, kıyı bölgelerindeki okyanuslardaki renk koyulaşmasının en büyük sebebinin, tarımsal faaliyetler ve artan yağışlar sonucu denize karışan besin maddeleri ve tortuların artması olduğunu belirtmektedir. Bu durum, planktonların büyümesine zemin hazırlamakta ve su derinliklerine ışığın nüfuz etmesini zora sokmaktadır.
Açık okyanuslardaki alg patlaması dinamiklerindeki değişimler ve yüzey sıcaklıklarındaki yükselişin de okyanusların koyulaşmasına katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Bu faktörlerin, okyanus ekosistemleri üzerinde karmaşık etkileri olduğu kaydedilmektedir.
