Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK), 2024 yılında, İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy başkanlığında düzenlenen üst düzey oturumda, “Orta Doğu” konuları ele alındı. BM Orta Doğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland, burada yaptığı konuşmada, bölgedeki mevcut durumun ciddi boyutlara ulaştığını söyledi.

Wennesland, Orta Doğu’da yaşanan krizin bir “kabus” olduğunu ifade ederek, “Ortaya çıkan travma ve acı, tarif edilemez.” şeklinde konuştu. Bu açıklamalarıyla çatışmaların ve insani krizlerin yarattığı derin etkileri vurguladı.

“GAZZE’DEKİ DURUM FELAKET BOYUTUNA ULAŞTI”

Bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalar sonrasında, Gazze’deki insani durumun oldukça kötüleştiğine dikkat çeken Wennesland, “Bölgenin karanlık bir kavşakta” olduğunu ve kış mevsimi yaklaşırken Gazze’nin kuzeyindeki insani koşulların felakete ulaştığını özellikle vurguladı. Neredeyse tamamen yerinden edilmiş bir nüfus ile yaygın tahribatın yaşandığını belirten Wennesland, “uluslararası insancıl hukuka yönelik gözle görülür bir kayıtsızlık içinde felaket boyutuna” ulaşıldığını ekledi.

Wennesland, mevcut koşulların son bir yıl içindeki en kötü koşullar arasında olduğunu ve iyileşme belirtisi göstermediğini ifade etti. Ayrıca, işgal altındaki Batı Şeria’nın da şiddet ve umutsuzluk içinde sıkıştığını belirtti. İsraillilerin Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da Filistin topraklarını gasp etmeye devam ettiğine dikkat çekti.

Wennesland, bazı İsrailli bakanların “Batı Şeria’nın resmi ilhakını ve Gazze’de yerleşim birimleri kurmayı açıkça savunduğunu” aktararak, bu durumun Filistin Yönetimi üzerinde de siyasi bir maliyet yarattığını ifade etti.

“DAHA BÜYÜK BİR KAOSA SÜRÜKLENİYOR”

BM Özel Koordinatörü, ayrıca Gazze’deki gelişmelerin yanı sıra İsrail’in BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansına (UNRWA) yönelik yasalarının, Filistin halkına ve devletine destek sağlayan kurumların çöküşü için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Bu durumun, işgal altındaki Filistin topraklarını daha büyük bir kaosa sürükleyebileceği uyarısında bulundu.

Wennesland, tarafların mevcut durumdan bir çıkış yolu bulamazsa, uluslararası toplumun bir yol haritası belirlemesi gerekliliğine işaret etti. “Uluslararası toplum, taraflarla birlikte şimdi harekete geçmeli ve bulunduğumuz tehlikeli yönü değiştirmelidir.” ifadesini kullandı. Ayrıca, “Uluslararası hukuk daha ne kadar fazla bükülebilir? Uluslararası kurumlar daha ne kadar baltalanabilir ya da insanlar daha fazla ne kadar acıya dayanabilir?” sorularını yöneltti.

Tor Wennesland, Gazze’nin Filistin Devleti’nin ayrılmaz bir parçası olması gerektiğini ve bu topraklarda herhangi bir azalma olmaması gerektiğinin altını çizdi. İsrail’in Gazze’de uzun süreli bir varlık göstermemesi gerektiğini vurgularken, “Gaz