Portekiz’deki İçişleri Bakanlığının verilerine göre, açılan sandıklardaki sonuçlarda AD’nin oy oranı, 14 ay önceki seçimlerdeki yüzde 28,85’ten yüzde 32’ye yükseldi. Bu durum, sağcı partinin desteğini artırdığını gösteriyor.
PORTEKİZ’DE SEÇİMLERİN GALİBİ AD: MONTENEGRO AZINLIK HÜKÜMETİ İÇİN HAZIRLANIYOR
Portekiz’in 230 sandalyeli Meclisi’nde tek başına hükümet kuracak çoğunluğu (116) elde edemeyen AD, önceki seçimlerdeki 80 milletvekili sayısını 90’ın üzerine çıkarmayı hedefliyor.
Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratların (PP-CDS) oluşturduğu AD’ye liderlik eden Başbakan Luis Montenegro, önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’dan hükümeti kurma yetkisini almayı planlıyor ve yine ilk seçenek olarak azınlık hükümeti kurmayı deneyecek.
11 Mart’ta güvenoyu alamayan hükümetin düşmesiyle gerçekleşen erken seçimde, Portekiz halkının sağcı lidere verdiği destek dikkat çekici bir artış gösterdi.
SOL ÇÖKTÜ, AŞIRI SAĞ YÜKSELDİ
Seçimlerdeki başka bir önemli gelişme ise, sol görüşlü Sosyalist Parti’nin (PS) oy oranının düşüş göstermesi ve bu duruma paralel olarak, iktidar alternatifi olarak öne çıkan aşırı sağcı Chega’nın yükselişini sürdürmesidir.
2015-2022 yılları arasında iktidarda olan ve son 1,5 yıldır Pedro Nuno Santos’un liderliğini yaptığı PS, önemli bir kayıp yaşadı. PS’nin oy oranı yüzde 28’den yüzde 23’e gerilerken, milletvekili sayısı da 78’den 50-55 aralığına düştü.
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Antonio Costa döneminde, 2022 seçimlerinde PS 120 milletvekili kazanmıştı.
Portekiz, 25 Nisan 1974’teki Karanfil Devrimi ile sona eren 48 yıllık diktatörlük aşamasının ardından, tarihindeki ilk aşırı sağcı siyasi parti yönetme adayı olarak Chega’nın varlığıyla yeni bir döneme girmiştir.
Sadece 6 yıllık siyasi geçmişe sahip olan Chega, 2024 seçimlerinde oy oranını yüzde 18’e yükseltmiş ve bu seçimlerde daha da artırmayı başarmıştır.
AŞIRI SAĞCI CHEGA LİDERİ VENTURA: “CHEGA, PORTEKİZ’DE 50 YILLIK İKİ PARTİLİ SİSTEMİ ÖLDÜRDÜ”
Chega, yüzde 22-23 aralığında oy alarak, teknik bir eşitlik sağladığı PS ile yakın bir oranda yer aldı. Chega’nın lideri Andre Ventura, “Sistemi değiştirdik. Chega, bugün Portekiz’de 50 yıllık iki partili sistemi bitirdi. Tarihi bir zafer elde ettik.” diyerek, istikrarlı bir hükümet için mücadele edeceğini belirtti.
Chega ile PS arasındaki milletvekili sayısının birbirine çok yakın olması beklenirken, yurt dışından gelen oyların etkisi de göz önünde bulundurulduğunda, PS’nin Chega’dan 1-2 daha fazla milletvekili çıkarma olanağı mevcut.
Başbakan Luis Montenegro’nun aile şirketiyle bağlantılı yolsuzluk iddiaları sonucunda 11 Mart’ta güvenoyu alamayan hükümetin düşmesinin ardından erken seçim kararı alınmıştı.
Portekiz, son 10 yıl içinde en fazla genel seçim düzenleyen Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında, Bulgaristan’ın ardından ikinci sırada yer alıyor.
Portekizlilerin öncelikli sorunları ise, diğer Avrupa Birliği ülkelerine göre düşük asgari ücret ve emekli maaşları, konut krizi ve sağlık hizmetleri gibi sosyal zorluklar olarak sıralanıyor.