Son günlerde sanat ve siyasetin kesişim noktasında önemli bir tartışma yaşanıyor. Ünlü sinema sanatçıları Ediz Hun, Levent Üzümcü, Aydan Şener ve Yücel Erten, Cumhuriyet gazetesine verdikleri röportajlarda bu konuya dair görüşlerini paylaştılar. Özellikle son dönemde yaşanan sansür ve yasaklamaların, sanatın doğasıyla nasıl bir çatışma içinde olduğunu vurguladılar.
‘SİYASETTEN UZAK OLMALI’
Ediz Hun: Yıllar önce Türk sinemasının önemli figürlerinden biri olan İlyas Bey ile aynı mesleği icra ettiğimi belirterek, sinemanın 20’nci yüzyılın en öncelikli görsel sanatlarından biri olduğunun altını çiziyorum. Sinema, herkesin benimseyip sevebileceği evrensel bir sanat dalıdır. Bu nedenle, sanatın siyasetten uzak kalması gerektiği görüşündeyim. Sanatı siyasetin malzemesi yapmanın doğru olup olmadığını sorgulamak ise sizlere bırakıyorum. Günümüzde bilim ve aklın yoluna hızla ilerlemeyi daha önemli görüyorum.
‘KİMSENİN KONTROLÜNDE OLAMAZ’
Levent Üzümcü: Sanatın özünde ifade özgürlüğü vardır ve bu özgürlük, hiç kimsenin kontrolünde olmamalıdır. Sanatın üzerinde baskı oluşturmak isteyenlerin, görevlerini kötüye kullandığını düşünüyorum. Herkesin onurlu ve dürüst bir çalışma ortamında, küçük iktidar korkularını bir kenara bırakabileceği bir dünya diliyorum.
‘KABUL EDİLEMEZ’
Aydan Şener: Sanatta herhangi bir yasak olmamalıdır. Bireyler, düşüncelerini özgürce ifade etme hakkına sahiptirler ve bunu sanatsal biçimlerde gösterebilmelidirler. Sanat, özgürlükle varolur; dolayısıyla yasaklar kabul edilemez.
‘BİR GÜN MUTLAKA!’
Yücel Erten: Sanatta yasaklama ve sansür kavramlarını ele alırken, katili oynayan bir oyuncunun gerçek hayatta da bir katil olduğu kanaatinde olmanın mantıklı olmadığını vurgulamak istiyorum. Bu, aşamadığımız bir kavrayış eksikliğinin göstergesidir. Sanat; hukukun, adaletin, ekonominin ve eğitimin zayıfladığı bir ortamda elbette ki duruşunu alacak, eleştirisini ve itirazını açıkça ifade edecektir. Bu dönüşümün ne zaman olacağını bilmem zor, fakat bir gün mutlaka gerçekleşecektir.
‘YASAK FAŞİZİMDİR’
Sanatçılar Girişimi ve DİSK’e bağlı Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN) de sosyal medya aracılığıyla bu sansürcü yaklaşımın karşısında durarak bir açıklama yayımladı. Sanatçılar Girişimi adına Orhan Aydın, “Tüm sanat yaratıcılarını ve sanat meslek örgütlerini, ‘Oy’una Geldik’ filminin Kültür Bakanlığı tarafından yasaklanmış olmasına karşı ses olmaya, güç birliğine davet ediyoruz. Sansür ve yasaklar, sanatın özgürlüğüne bir saldırıdır” ifadelerini kullandı.
SİNE-SEN de yaptığı açıklamada, bakanlığın aldığı yasak kararının sanatın özgürlüğüne vurulan bir darbe olduğunu belirtti. “Sanat, özgür olduğu sürece anlam taşır. Sansür yalnızca bir filmi değil, toplumun eleştirel düşünce özgürlüğünü de hedef alır. Biz sinema emekçileri olarak, bu tür yasakları reddediyor ve sanatta özgürlüğü savunuyoruz. Tüm sanatseverleri ve özgür düşünceleri savunan herkesi bu sansüre karşı ses çıkarmaya davet ediyoruz,” ifadeleriyle basın açıklamasını sonlandırdılar.
