Bilim insanları, yaşlanma karşıtı ilaçların geliştirilmesi üzerine yoğun çalışmalar yapıyor. Ancak bu sefer, araştırmalar yeni bir yaşlanma karşıtı kokteyl bulmayı amaçlıyor.
Almanya’daki Max Planck Yaşlanma Biyolojisi Enstitüsü’nde gerçekleştirilen deneylerde, fareler üzerinde bir araştırma yürütüldü.
Deneylerde kullanılan ilaçlardan biri olan rapamisin, organ nakilleri sırasında reddi önlemek amacıyla tercih edilmekte ve daha önce gerçekleştirilen çeşitli hayvan deneylerinde ömrü uzatıcı etkileri tespit edilmişti.
HASTALIKLAR GECİKTİ
Diğer bir ilaç olan trametinib ise belirli kanser türlerinin tedavisinde kullanılmakta ve meyve sinekleri üzerinde yaşam süresini arttırıcı etkisi olduğu biliniyor.
Araştırma ekibi, bu ilaçların her birini tek başına ve aynı zamanda beraber farelere uygulayarak etkilerini değerlendirdi:
Sadece rapamisin: yüzde 17-18 ömür artışı
Sadece trametinib: yüzde 7-16 ömür artışı
İkisi birlikte: yüzde 26-35 ömür artışı
İlaç kombinasyonu uygulanan farelerde ömrün uzamasının yanı sıra, karaciğer ve dalakta tümör oluşumu gecikti, beyin, böbrek ve kaslardaki iltihaplanma azaldı, ayrıca kalp fonksiyonlarındaki bozulma daha yavaş ilerledi. Ek olarak, bu fareler ileri yaşlarına rağmen daha aktif kaldı ve daha az kilo aldı.
Kadın farelerde ortalama yaşam süresi yüzde 34,9, erkeklerde ise yüzde 27,4 oranında arttı. Maksimum yaşam süresi de sırasıyla yüzde 32,4 ve yüzde 26,1 uzadı.
YAN ETKİSİ DE OLMADI
Her iki ilaç da vücutta yaşlanma sürecini etkileyen Ras/İnsülin/TOR adlı sinyal yolunu etkiliyor. Ancak bu ilaçlar farklı noktaları hedef aldıkları için birlikte kullanıldıklarında sinerjik bir etki oluşturuyor. Ayrıca, ikili tedavi sürecinde herhangi bir ekstra yan etkiye rastlanmadığı belirtildi.
Araştırmanın kıdemli yazarlarından genetikçi Prof. Linda Partridge, bu bulguların insanların üzerinde aynı etkiyi göstermesini beklemediklerini, ancak ileri yaşlarda sağlıklı kalmanın süresini uzatma açısından kayda değer olduğunu ifade etti.
Her iki ilaç da ABD ve Avrupa’da insan kullanımı için onaylı olduğundan, klinik deneylerin kısa sürede başlaması mümkün. Örneğin, rapamisin yakın zamanda gerçekleştirilen bir çalışmada, perimenopoz dönemindeki kadınların doğurganlığını beş yıla kadar uzatmayı başarmıştı.
Araştırma sonuçları, Nature Aging dergisinde yayımlandı.