Basının temel işlevi, toplumun gündeminde yer alan olayları takip ederek halkı bilgilendirmek ve bu olayları anlaşılır bir şekilde sunmaktır. Bu görev, insanların çevrelerinde olup bitenleri öğrenme isteğinden kaynaklanmaktadır. Özellikle il ve ilçeler düzeyinde faaliyet gösteren yerel basın, bu bilgilendirme görevini yerine getiren bir kitle iletişim aracı olarak ön plana çıkmaktadır. Yerel basın, demokratik süreçlerin ilk basamağı olan yerel yönetimlerin denetlenmesinde kritik bir rol üstlenmektedir. Bu nedenle, yerel basın demokratik toplumlar için vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir.
Günümüzde, çağdaş ve demokratik rejimlerde vatandaşların ülke gündemini, devletin işleyişini ve toplumsal hayatı öğrenme hakkı bulunmaktadır. Bu hakkın en etkili bir şekilde yerine getirilmesinin yolu ise basın aracılığıyla gerçekleşir. Basının kamuya karşı olan sorumlulukları arasında haber verme, denetleme, eleştiri ve kamuoyunu bilgilendirme yer alır. Toplumda meydana gelen olayları nesnel bir biçimde duyurmak ve kamuoyunu bilgilendirmek, hem ulusal hem de yerel basının esas işlevlerindendir.
Türkiye’de yerel gazeteler, toplumun önemli iletişim araçları arasında yer almaktadır. Yerel basın, Milli Mücadele yıllarından günümüze kadar toplumsal konularda duyarlılık göstermiş, yanı sıra toplumda umutsuzlukla mücadele etme bilincini yaratmaya yardımcı olmuştur. Yerel basın, ait olduğu yerin meselelerine dair duyarlılık gösterdiği sürece varlığını sürdürmeye devam edecek, dolayısıyla gerekliliği ve önemi de artacaktır.
Yerel basın, özellikle bulunduğu bölgedeki halkın politik bilinçlenmesinde ve siyasi süreçlere katılımında kritik bir rol oynar. Bu tür bir katılım, demokrasinin özümsenmesi ve sağlıklı bir şekilde işlemesi için büyük önem taşımaktadır. Yerel basın kuruluşları, yerel yönetimlerin denetiminde büyük bir güvence sağlar ve yerel gazeteler ülkenin demokratik yapısının temel direkleri olarak değerlendirilir. Gazetecilerin gerçekleri iletme hakkına yönelik her türlü baskı ve sınırlama, demokrasinin en temel haklarından biri olan haber alma özgürlüğünün ihlal edilmesi anlamına gelir. Basın özgürlüğü, tüm diğer özgürlüklerin varlığı için temel bir gerekliliktir.
Basın özgürlüğünün olmadığı bir ortamda demokrasiden uzaklaşma riski büyük olup, bu da keyfi yönetimlerin doğmasına neden olur. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, basının özgürlüğünü temel bir insan hakkı olarak kabul eder ve bu özgürlüğün korunmasını amaçlar. Bu bağlamda, iktidarın medya üzerinde kurduğu baskılar, ana akım medya organlarının çoğunun ‘iktidarın sesi’ haline dönüşmesine yol açarken, yerel medyanın önemini artırmaktadır. Yerel basın, bu nedenle Türkiye’deki demokrasinin vazgeçilmez bir unsuru ve aynı zamanda bir güvencedir. Tüm bu nedenlerle, yerel basına sahip çıkmak ve desteklemek büyük bir öneme sahiptir.