Adamın zenginliği, sığınağına taşıdığı lüks mobilyalar, orijinal tablolar ve eski kitaplarla kendisi ve ailesi için konforlu bir yaşam alanı yaratmasıyla belirginleşir. Aile, gündelik yaşamlarını normal bir şekilde sürdürmeye çalışırken, adam dünyaya yaptığı katkılardan bahseder ve bu süreçte oğlu ona kitabında yardımcı olmaktadır. Ancak bu sığınak, dış dünyadan izole bir yer olarak, donuk ve ürkütücü bir atmosfere sahiptir; penceresiz odaları ve çıkış yolunu bulmanın zor olduğu labirentler gibidir.
DÜNYAYI SÖMÜREN İNSAN
Aile, bol miktarda lüks ve refah içinde yaşamaktayken içsel bir pişmanlıkla doludur. Her sabah “yarın bugünden daha iyi olacak” umuduyla şarkılar söyleseler de, bu iyimserlik gerçeği algılamaktan uzak kalmalarına neden olmaktadır. Acil durum provası yaparak, geleceğe dair umudun gücünü pekiştirmeye çalışsalar bile, gerçekte bunun altında yatan inkar duygusu, karanlık gerçeklikleri görmelerini engellemektedir. Yönetmen, bu karakterlerin derin pişmanlıklarını işlerken, umut, aşk, sevgi ve yaşama içgüdüsünün ne kadar güçlü olduğunu vurgular. İnsanlığın doğayı nasıl sömürdüğünü, yıprattığını ve bu süreçte gezegenin geleceğini korumak için dayanışmanın önemini ele alır.
SEVGİ VE MUTLULUK
Pişmanlık ve suçluluk duygularını ekolojik bir felaket çerçevesinde müzikal drama olarak aktaran yönetmen, şarkı sözlerini de kendisi kaleme almıştır. Bu sözlerde, “Burada hepimiz birbirimize bakarız, burada mutlu olacaksın, burada bir aileyiz. Sevdiklerine yakın durduğunda korku olmaz. Sadece sevgiyle birlikte olursak korkmayız, üşümeyiz. Her şey yok olsa bile sevgimiz var” ifadelerine yer verir. Gittikçe kötüleşen dünyada umudu, sevgiyi ve bağışlanmayı canlandırmak için nostaljik müzikal sahnelerde karakterler arasındaki çatışmaları irdeler. Ancak aile birliği, gizemli bir kadının sığınağa gelmesiyle sarsılmaya başlar; genç kadın, ailelerinin sınıfından değildir ve bu durum ailenin içindeki huzuru tehdit eder.
Bu yapay cennet, cehenneme dönüşmeye başlar ve insanın bencilliği ile egoizminin sonuçları ortaya çıkar. Yönetmen, filminde Asyalı bir oligark tarafından satın alınan sığınağı işleyerek, Samuel Beckett’in 1961 yapımı “Mutlu Günler” oyunundan ve Jacques Demy’nin kült müzikali “Cherbourg Şemsiyeleri”nden etkilenmiştir. Mikhail Krichman’ın görüntü çalışması, Jette Lehmann’ın yapım tasarımları ve Joshua Schmidt’in hüzünlü müziği, filmin atmosferini yoğunlaştırarak izleyiciyi etkisi altına almayı hedefler. Tilda Swinton, Michael Shannon, George MacKay, Moses Ingram, Bronagh Gallagher, Tim McInnerny ve Lennie James gibi ünlü isimlerin yer aldığı “Son” isimli filmde yönetmen Joshua Oppenheimer, insanlığın geleceğini, hayatta kalmayı ve neoliberalizmin olumsuz etkilerini sorgular. Film, sevdiklerimizi korumanın zorluklarına vurgu yaparak, toplum ve insan ilişkilerinin yozlaşmasını ele alırken, doğayı koruma ve torunlara yaşanabilir bir gezegen bırakma gerekliliğini yinelemektedir.
