Avrupa Birliği (AB), Suriye’ye yönelik bankacılık, enerji ve ulaşım gibi sektörleri hedef alan yaptırımları askıya aldı.
Avrupa Birliği (AB) Konseyi, 2023 yılının Ekim ayında, üye ülkelerin dışişleri bakanlarının Brüksel’de düzenledikleri toplantıda, Suriye’ye uygulanan yaptırımlara dair önemli kararlar aldıklarını duyurdu. Bu duyuru, Suriye’deki durumu göz önünde bulundurarak AB ülkelerinin bir dizi kısıtlayıcı tedbiri “askıya al” kararının verildiğini vurguladı. Bu kararın AB’nin Suriye’de kapsayıcı bir siyasi geçişi, ekonomik toparlanmayı, yeniden yapılanmayı ve istikrarı destekleme çabalarının bir parçası olduğu ifade edildi.
Yapılan açıklamada, “AB, Suriye’deki temel ekonomik sektörlerdeki kısıtlayıcı önlemleri askıya aldı.” ifadesine yer verildi. Özellikle enerji, ulaşım, finans ve bankacılık gibi sektörlerde işlemlerin kolaylaştırılacak olması, petrol, gaz ve elektrik gibi enerji kaynakları ile ulaştırma sektörlerindeki önlemlerin de askıya alınması kararı alındığını gösteriyor. Bu durum, Suriye ekonomisinin yeniden canlanması için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Öne çıkan diğer ayrıntılara göre, Suriye’deki Sanayi Bankası, Popüler Kredi Bankası, Tasarruf Bankası, Tarım Kooperatif Bankası ve Suriye Arap Havayolları, yaptırım listesinden çıkarılacak. Ayrıca, Suriye Merkez Bankasına da fon ve ekonomik kaynakların sağlanmasına izin verileceği bildirildi. Bu gelişmeler, AB bankaları ile Suriye bankaları ve finans kuruluşları arasında bankacılık ilişkileri kurulmasına yönelik yasağa belirli muafiyetler getirilmesine de olanak tanıyacak. Böylece, enerji ve ulaşım sektörleriyle insani ve yeniden inşa amaçlı işlemlerin yapılmasına izin verileceği belirtildi.
Ayrıca, yaptırımlardaki insani durum muafiyetinin süreklilik arz edeceği ve kişisel kullanıma yönelik lüks malların Suriye’ye ihraç yasaklarının sona ereceği bilgisi verildi. AB Konseyinin bu konudaki çalışmalarını sürdürmeye devam edeceği ve ek yaptırımların askıya alınıp alınamayacağının ileride değerlendirileceği bildirildi. Bu süreçte, Suriye’deki durumun sürekli olarak izleneceği aktarıldı.
Öte yandan, Beşşar Esed rejimi gibi kimyasal silah kullanımı ve yasadışı uyuşturucu ticareti gibi çeşitli insan hakları ihlalleri ile ilgili yaptırımların ise devam edeceği ifade edildi. Alınan yeni kararlarla ilgili yasal düzenlemelerin, kısa bir süre içinde AB Resmi Gazetesinde yayımlanarak yürürlüğe gireceği belirtildi.
AB’nin Suriye’ye yönelik geçmiş yaptırımları
AB’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları, 2011 yılı Mayıs ayında iç savaşın başlangıcından itibaren uygulanmaya başlandı. O dönemde, Beşşar Esed yönetimi ile bağlantılı ve insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulan kişilere yönelik seyahat yasakları ve mal varlıklarının dondurulması gibi bireysel kısıtlayıcı tedbirler alındı. Rejim içindeki kritik isimler de bu kısıtlamalara dahil edildi.
Ayrıca, AB, Suriye’ye sektörel yaptırımlar uygulayarak, özellikle rejimin finans ağının kalbinde yatan sektörleri hedef aldı. Bu kapsamda ham petrol ve petrol ürünlerinin ithalatı, askeri kullanıma uygun malların ve belirli iletişim ekipmanlarının ihracatı kısıtlandı. Bu yaptırımlar, belirli girişimlerin ve altyapı projelerinin finansmanını da kapsayarak, Suriye’nin uluslararası finansal ağından izole edilmesine yönelik önemli bir araç oldu.
