İzmir, Türkiye’nin önemli sanayi merkezlerinden biri olarak, Aliağa, Kemalpaşa ve Torbalı gibi ilçelerde yoğunlaşan sanayi tesisleri nedeniyle ciddi hava kirliliği sorunları ile karşı karşıya. Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Bayram, hava kirliliğini; trafik, evsel ısınma ve sanayi gibi üç temel kaynağa ayırarak, bu faktörlerin bir araya gelmesinin hava kalitesini önemli ölçüde düşürdüğünü belirtti.

Aliağa’dan yükselen tozların rüzgâr vasıtasıyla Menemen üzerinden İzmir merkeze taşındığını dile getiren Bayram, bu durumun hava kalitesine olumsuz etki yaptığını ifade etti. Ayrıca, yapılan kimyasal analizlerle de bu verilerin doğrulandığını ekledi. İzmir’deki sanayi tesislerinin yoğunlaştığı bölgelerde hava kalitesinin düştüğünü vurgulayan Bayram, doğalgazın yaygınlaşmasıyla evsel ısınma kaynaklı hava kirliliğinde bir azalma olduğunu söyledi.

Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Prof. Dr. Bayram, hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini kirleticinin türüne, yoğunluğuna ve maruz kalma süresine bağlı olarak değiştiğini açıkladı. Özellikle çocuklar, gençler ve yaşlıların etkilenme oranlarının farklılık gösterdiğini belirtti. Örneğin, bazı kirleticilerin vücutta hızlıca etkisini kaybederken, toksik maddelerin kalıcı sağlık sorunlarına yol açtığını ifade etti. Karbonmonoksit gibi bazı maddelerin etkisinin temiz havaya çıkıldığında geçici olarak geri dönebildiğini, ancak toksik maddelerin uzun vadeli zararlar verdiğini söyledi.

İzmir Hava Kirliliği

Bayram, Aliağa’dan gelen tozların varlığını ve bu tozların Menemen üzerinden İzmir’e taşınmasını ortaya koymak amacıyla çalışma yaptıklarını belirtti. Bu araştırmalar sonucunda, İzmir’deki ölçüm istasyonlarından alınan numunelerde Aliağa’daki sanayi tesislerinden kaynaklanan ağır metallere rastlandığını anlattı.

Mevzuat ve Denetim Gerekliliği

Prof. Dr. Bayram, Türkiye’deki hava kirliliğiyle mücadele mevzuatının Avrupa Birliği standartlarıyla uyumlu olduğunu, ancak bazı değerlerin daha sıkı olduğunu belirtti. Sanayi tesislerinin düzenli olarak denetlenmesinin önemine vurgu yapan Bayram, denetimlerin sürekliliğinin ve caydırıcılığının kritik olduğunu ifade etti. Ayrıca, filtre sistemlerinin arızalanması durumunda sanayi tesislerinin üretime devam etmesinin kirlilik seviyesini artırabileceğini, bu nedenle sıkı kontrol mekanizmalarının oluşturulmasının şart olduğunu açıkladı.

İzmir Hava Kirliliği

Bayram, özellikle Aliağa gibi sanayi bölgelerinde organik kirleticilerin ölçümünün yetersiz kaldığını ve bazı tehlikeli maddelerin izlenmesi gerektiğini vurguladı. Halihazırda sadece partikül madde, kükürt dioksit ve azot oksitler gibi yaygın kirleticilerin ölçüldüğünü ifade eden Bayram, benzen ve hidrokarbonlar gibi kanserojen etkisi bilinen maddelerin de izlenmesi gerektiğini belirtti.

Kaynak: AA