Almanya’da halk, genel seçimde oy kullanmak için sandık başına gidiyor.
Almanya’da, 2021 yılı itibarıyla 21. dönem Federal Meclis (Bundestag) milletvekillerini seçmek amacıyla gerçekleştirilen genel seçimlerde oy verme işlemi yerel saatle 08.00’de (Türkiye saati ile 10.00) başladı. Bu seçimlerde 59,2 milyon seçmenin oy kullanma hakkı bulunuyor ve 29 farklı parti yarışmaya katılıyor.
Seçimlerde ilk kez oy kullanacak gençlerin sayısı 2,3 milyon olarak belirlenirken, 70 yaşın üzerindeki seçmen sayısı da 13,7 milyona ulaşıyor. Toplamda 4 bin 506 aday arasında, 1422’si kadın olmak üzere, yaklaşık 630 sandalye için yarış devam ediyor. Ayrıca, Türk kökenlilerin de yer aldığı çok sayıda milletvekili adayı bulunuyor; bu seçimlerde parlamentoya girmesi beklenen partilerde 50’den fazla Türk kökenli aday mevcut.
Almanya genelinde 16 eyalette, toplam 299 seçim bölgesi oluşturulmuş durumda. Bu bölgelerde yaklaşık 675 bin kişi, 90 bini aşkın sandıkta görev alıyor.
İkinci oyların önemi
Seçmenler, oy kullanırken iki ayrı oy kullanma hakkına sahip. İlk oy ile kişisel olarak tercih ettikleri adayları seçerken, ikinci oy ile partilerin belirlediği listeler üzerinden oy verebiliyorlar. Bu seçimler öncesinde seçim yasasında yapılan değişiklikle birlikte, ikinci oyların önemi artmış durumda; çünkü bu oylar, partilerin meclisteki sandalye sayısını belirleyecek. Seçimlerde yüzde 5 kitlesel barajı aşan partiler mecliste temsil edilecek. Ancak, bu barajı geçemeyen ancak 3 bölgede doğrudan vekil çıkaran partiler, oy oranlarına göre yine mecliste temsil edilebilecek.
Başbakan adayları
Mevcut hükümet lideri ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) adayı Başbakan Olaf Scholz, yeniden başbakanlık için yarışıyor. Scholz’un yanı sıra, ana muhalefet Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı olan Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Başkanı Friedrich Merz, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisi Eş Başkanı Alice Weidel, Yeşiller’den Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck ve “Sahra Wagenknecht İttifakı-Anlayış ve Adalet İçin” (BSW) Partisi Eş Başkanı Sahra Wagenknecht de yarışan diğer başkan adayları arasında yer alıyor.
Anketlerdeki durum
Ankete göre, ana muhalefette bulunan CDU/CSU, yüzde 28-32 bandındaki oy oranıyla birinci sırada yer alıyor. Bu durum, mevcut başbakanın değişeceğine dair güçlü bir izlenim yaratıyor. Aşırı sağcı popülist AfD’nin oy oranı ise yüzde 20-21 olarak öngörülüyor. Bu, AfD’nin oy oranının geçmiş seçimlere göre iki katına çıkabileceği anlamına geliyor.
Başbakan Olaf Scholz’un üyesi olduğu SPD’nin oy oranı yüzde 14,5-16 aralığında tahmin ediliyor, mevcut hükümetin diğer ortağı Yeşiller ise yüzde 12-14 düzeyinde bir oy alması bekleniyor. Hem FDP’nin hem de Sol Parti’nin anket sonuçları ise sırasıyla yüzde 4-5 ve yüzde 7-8 bandına işaret ediyor. İlk kez seçime katılacak olan BSW’nin oy oranı ise yüzde 3-4,5 olarak belirlendi. Ayrıca, Almanya kamu yayıncısı ZDF’in anketlerine göre, hangi partiye oy verileceğine karar veremeyen “kararsızların” oranı ise yüzde 27 seviyesinde bulunuyor.
Seçim sonrası hükümetin nasıl oluşacağı konusunda belirsizlik hâkim, çünkü hiçbir parti tek başına iktidar oluşturmak için gerekli olan 630 sandalye sayısına ulaşamıyor. Zorlu koalisyon görüşmelerinin ardından, hükümetin hangi partilerden oluşacağı, barajı geçebilecek parti sayısına bağlı olacak.
Sonuç olarak, 2021 yılında yapılan genel seçimlerde SPD yüzde 25,7, CDU/CSU yüzde 24,1, Yeşiller yüzde 14,8, FDP yüzde 11,5, AfD yüzde 10,3 ve Sol Parti yüzde 4,9 oy almıştı.
Kaynak: AA