Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Çukurkuyu kasabasında domates yetiştiricilerinin yaşadığı zorlukları yerinde gözlemledi. Domates üreticilerinin bu yıl zorluklarla karşılaştığını belirten Gürer, Türkiye’nin domates üretiminde dünyanın lider ülkelerinden olmasına rağmen, sürecin idare edilemediğini öne sürerek, “Domates heba oldu” ifadesini kullandı.
Ömer Fethi Gürer, Çukurkuyu kasabasında domates yetiştiricileriyle buluşarak, yaşadıkları zorlukları ayrıntılı bir şekilde dinledi. Üreticiler, bu yıl domates yetiştiriciliğinde büyük bir hayal kırıklığı yaşadıklarını ifade ederek, “Ürün tarlada kaldı” dedi. Gürer ise bu durumu, iktidarın süreci idare edememesiyle ilişkilendirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, 2024 yılında domates üretiminin 14.5 milyon tona ulaşacağı ve bu yılki üretimin geçen yıla oranla 1 milyon ton artacağına dikkat çeken Gürer, “Türkiye, yemelik ve salçalık domates üretiminde dünyada önde gelen ülkeler arasında yer almaktadır. Sanayiye yönelik domates tüketimi son yıllarda artmış ve bu domates türleri yurt dışına ihraç edilmiştir.” dedi.
Tarım maliyetlerinin artmasına rağmen, bu yılki domates fiyatlarının geçen yılın altında kaldığını belirten Gürer, “Üretimin arttığı bölgelerde, bu durum derinleşti ve Çukurkuyu gibi Niğde’nin en çok domates yetiştirilen bölgelerinde domateslerin büyük bir kısmı tarlada kaldı.” dedi.
Domates yetiştiricisi Vahit Durukan, tüccarların domates almadığını ve bu durumun ciddi mali sorunlara yol açtığını dile getirdi. Durukan, “Tüccarlar domates almıyorlar. Domatesin dönüm başına maliyeti en az 25 bin lira. Ancak, salça fabrikaları domatesi 2 lira 30 kuruşa alacaklarını belirtiyorlar. Nakliye ve işçilik masrafları bize ait. Bu durumda, elimize hiçbir şey geçmiyor, aksine salça fabrikalarına borçlu hale geliyoruz.” ifadesini kullandı.
Ekim için kredi kullandıklarını ve ödeme yapmakta zorlandıklarını belirten Durukan, işçi bulma ve işçilik maliyetlerinin de önemli bir sorun teşkil ettiğini vurguladı.
Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin farklı bölgelerinde domates yetiştiricilerinin yaşadığı sorunlarla karşılaştığını ve bu durumun yetiştiricilerin isyan etmesine yol açtığını ifade etti. Gürer, “Niğde’de de tüccarlar, domatese para vermiyorlar. Bunun sonucunda, çiftçinin topladığı domatesler işçilik maliyetlerini karşılamıyor ve bu durum sorun yaratıyor. Pazarda ve marketlerde tarladaki ürünlerin fiyatları artıyor. Tüketiciler, alınan ürünlerin fiyatından, üreticiler; girdi maliyetlerinden ve pazarlamacılar; nakliye, işçilik ve paketleme maliyetlerinden dert yanıyor.” dedi.
Üreticiler, borçları ve mali sıkıntıları konusunda şöyle bir bilgi verdi: “Yaklaşık 1 milyon lira kredi çektik, ne yapabilirsek o kadarını ödemeye çalışacağız. Haciz gelecek, traktörlerimizi ipotek ettireceğiz.”
