Son günlerde sanat dünyasında yaşanan bir gelişme üzerine, ünlü sanatçılar Ediz Hun, Levent Üzümcü, Aydan Şener ve Yücel Erten, Türkiye’nin köklü gazetelerinden Cumhuriyet’e görüşlerini paylaştılar. Bu sanatçılar, sanata yönelik sansür ve yasaklamaları eleştiren önemli açıklamalarda bulundular.
‘SİYASETTEN UZAK OLMALI’
Ediz Hun: Sanatın, özellikle 20. yüzyılın en belirgin ve etkili görsel sanatlarından biri olduğunu belirterek, İlyas Bey’in Yeşilçam döneminde önemli bir sinema oyuncusu olduğunu hatırlattı. Ediz Hun, sanatın evrensel bir boyut taşımayı gerektirdiğini ifade ederek, “Sanat, siyasetten uzak olmalıdır. Sanatı siyasi çıkarlar için kullanmanın doğru olup olmadığını sorguluyorum,” dedi. Hun, Atatürk’ün belirlediği bilim ve akıl yolunda ilerlemek gerektiğine inandığını vurguladı.
‘KİMSENİN KONTROLÜNDE OLAMAZ’
Levent Üzümcü: Sanatın özgürlük barındırması gerektiğini belirten Üzümcü, sanat konusunda hiçbir kişinin ya da devlet kurumunun kontrol ve denetim yetkisine sahip olmaması gerektiğini söyledi. Bu tür bir denetimin memurların görevlerini kötüye kullanması anlamına geleceğini belirten Üzümcü, onurlu bir çalışma ortamı ve küçük iktidar endişelerinin ortadan kalkmasını diledi.
‘KABUL EDİLEMEZ’
Aydan Şener: Aydan Şener, sanatta hiç bir yasak olmaması gerektiğini ifade etti. Düşüncelerin özgürce ifadesinin sanatsal yaratıcılığın temeli olduğunu vurgulayan Şener, “Sanat, sınırlamalara değil, özgürlüğe dayanır ve dolayısıyla herhangi bir yasak kabul edilemez,” şeklinde konuştu. Sanatın sesi olması gerektiğini ilkelerine katmaya devam etti.
‘BİR GÜN MUTLAKA!’
Yücel Erten: Sanatın sansürlenmesinin ve yasaklanmasının kabul edilemez olduğunu ifade eden Yücel Erten, “Sanatta sansür, katili oynayan bir oyuncuyu gerçek bir katil gibi görmekle eşdeğerdir,” dedi. Erten, bu sorunun aşılması gerektiğini ve sanatın hukukun, adaletin ve ekonominin iflas etme sürecinde de mutlaka bir ses olacağını ifade etti. Ne zaman olacağına dair kesin bir tarih vermese de umutlu olabileceğini belirtti.
‘YASAK FAŞİZİMDİR’
Bu açıklamaların ardından, Sanatçılar Girişimi ve DİSK’e bağlı Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN) de sosyal medya platformu X’te konuya dair bir açıklama yayınladı. Sanatçılar Girişimi adına Orhan Aydın, “Tüm sanat yaratıcılarını ve sanat meslek örgütlerini ‘Oy’una Geldik’ filminin Kültür Bakanlığı tarafından yasaklanmasına karşı ses vermeye davet ediyorum. Sanata yönelik sansür, yasak faşizminin bir örneğidir” dedi. Bu paylaşım, sanat dünyasında yankı uyandırdı.
SİNE-SEN’in yaptığı açıklamada ise, bakanlığın aldığı yasak kararının sanat özgürlüğüne yapılmış bir saldırı olduğu savunuldu. “Sanat özgür olduğu sürece anlamlıdır. Sansür, sadece bir filme değil, toplumun eleştirel düşünme özgürlüğüne de zarar verir,” ifadelerini kullandılar. Sinema emekçileri, bu tür yasaklamaları reddettiklerini ve sanatta özgürlüğü savunduklarını vurgulayarak, sanatseverleri sansüre karşı ses çıkarmaya çağırdılar.
