Hava trafik kontrol sistemleri için vazgeçilmez olan radarlar, çevresel etkilerden korunmak amacıyla radom adı verilen özel yapılar içerisine yerleştirilmektedir. Radom kelimesi, İngilizce “radar” ve “dome” kelimelerinin birleşiminden oluşuyor ve bu yapılar, radarın performansını olumsuz yönde etkilemeden, onları dış dünyanın etkilerinden koruma görevini üstleniyor. Bu kapsamda, Türkiye şimdiye kadar gerçekleştirilmeyen boyutlardaki bir mühendislik çalışması ile dikkat çekiyor.

CES İleri Kompozit, daha önce Türkiye’de üretilmemiş ölçülerde bir radom üretim sürecine imza atmıştır. CES Özel Kompozit Uygulamaları Satış Direktörü Doç. Dr. Veysel Alankaya’nın aktardığına göre, bu radom yapısı Türkiye’de ilk kez üstlenen bir mühendislik başarısı olarak karşımıza çıkıyor. Alankaya, bu radomun çapının 62 fit (yaklaşık 18.5 metre) olduğunu belirtti. Bilgi vermek gerekirse, radom projesinin tamamlanması ve kurulumu yaklaşık 540 gün sürmüştür ve performans testleri tamamlandıktan sonra Hava Kuvvetleri’nin hizmetine sunulmuştur.

Radomun teknik zorlukları, radyo frekanslarının davranışlarının doğru bir şekilde modellenmesi ve kompozit yapının taşıma kapasitesinin analizi gibi çok disiplinli yaklaşımlar gerektirmektedir. Alankaya, ortaya çıkan yapının, yapısal dayanım elemanlarına ihtiyaç duymadan, tamamen kendi geometrisinden ve panel yapısından kaynaklı olarak ayakta durduğunu belirtti. Bu proje, Türkiye’nin bu alandaki bağımlılığını azaltarak yerli üretim potansiyelini ortaya koyması açısından büyük bir önem taşır.

Alankaya, sözlerine şöyle devam etti: “Radom, hem radarın performansını korumak hem de doğanın olumsuz etkilerinden korumak amacıyla tasarlanmıştır. Kar, dolu, yağmur gibi doğa olayları, radarların performansını düşürebilir; bu nedenle radom, tüm bu çevresel şartlardan koruma sağlıyor. Bulunduğu yerler genellikle erişilmesi zor, dik ve dar yollarla ulaşımı olan bölgeler. Bu alanda 1800 metre rakımda bir yere kurulum yapıldı.”

Yapım sürecinde, radom komponentleri 14 tırlık ağır bir nakil ile belirli, sarp bir alana taşındı. Kurulum sırasında zorlu hava koşulları ile de mücadele edildi. Alankaya, radomun mükemmel bir performans sergilediğini, içerideki atmosferin dış koşullardan etkilenmediğini ve sonuçta su sızdırmazlık testinin başarılı bir şekilde geçtiğini ifade etti.

Radom, Türkiye’de yalnızca birkaç firmanın üretebildiği büyük yapılar olarak kabul edilmektedir. Alankaya, “Bu boyutta radom üretebilen firma sayısı dünyada bir elin parmaklarını geçmiyor,” diyerek, CES’in bu alanda önemli bir oyuncu haline geldiğini dile getirdi. Radomun büyüklüğü nedeniyle mühendislik açısından önemli bir başarı olarak görüldüğünü belirten Alankaya, böyle büyük yapılar için dışarıdan destek olmadan kendi kendine bütünleşmesi gerektiğini vurguladı.

CES İleri Kompozit Genel Müdürü Selçuk Şentürk, şirketin ihracat oranının 2017’deki yüzde 2’den 2024 itibarıyla yüzde 60 seviyesine çıkmayı hedeflediğini belirtmiştir. Şirketin Ankara Malıköy’de iki aktif fabrikası bulunmakta, ve